.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst.

Do you want tot hear the ENGLISH translation? Click on the button underneath the text.

.

Hoe ouder je wordt, hoe meer je ontdekt dat dingen anders zijn dan je dacht. Ik dacht dat ik niet veel had met de polder, waar ik geboren ben. De Noord Oost Polder. Maar nu ik in Utrecht heb gewoond, in Brabant, en in Friesland, nu merk ik de invloed van mijn wortels. Als je ergens anders bent, leer je over jezelf. Ik heb veel mensen gesproken. En overal waar ik was, las ik het plaatselijk nieuws. Zo leerde ik: De Brabanders willen hun heide houden. De Noordelijke Friezen willen de grutto terug en willen een open horizon. Ik begrijp het, maar deel hun obsessie niet. Waar anderen inzetten op behoud, daar ben ik pragmatisch.

Als je op het Swettepaad staat, kun je twee kanten op kijken. Aan deze kant van de Swette zie je de Hegedyk met het oude land en de kerktorens. Aan de andere kant van de Swette ligt een kale vlakte met een lawaaierige snelweg. Aan de horizon zie je de blokkendozen van bedrijfsgebouwen, in de avond fel verlicht. Deze kale vlakte is een oude, drooggelegde zeebodem, en was achthonderd jaar weelderig weiland vol weidevogels, zeggen ze. De Friezen hebben dat nog steeds in gedachten. Daarom mogen er geen bomen staan. Maar ik, als nuchtere poldervrouw zeg: Zet toch gewoon bomen langs die weg! Het is zo nuttig! Hier is het oude verhaal in wrijving met wat is. Het is immers toch al verdwenen en je krijgt het nooit meer terug.

Het verleden boeit. De Aarde is er mee verweven. Laag na laag groeide ze, als een miljoenen jaren oud verhaal. Onze tijd is maar een klein deel in wat zij is. Als mens zijn wij slechts notendoppen in de eindeloze oceaan van haar bestaan. De verhalen zijn talrijk en liggen als schatten op de zeebodem. Sommige zijn welbekend, en varen als reuzentankers op de golven, even onaantastbaar als de Titanic. Maar zelfs de meest imposante verhalen die wij rondbazuinen, zijn maar een stofje in het eindeloze strand van de Oude Aarde. Wat weten we eigenlijk? Er zijn verhalen uit onze eigen cultuur, en er zijn verhalen in talen die bijna niemand kent. Gesproken talen, Maar ook talloze verloren talen met tegelijkertijd verloren geschiedenis.

Ik ben een meisje uit de polder. Ik dacht dat ik er niet veel mee had, maar dat is niet zo. Natuurlijk niet. Het land maakt deel uit van wie ik ben. Waar ik opgroeide was de zee nog maar net verdwenen. Alles werd ontworpen door mensen. De zee was slechts een herinnering. Het droogleggen legde oude littekens bloot. Er zijn restanten van oude dorpen gevonden, op de voormalige Zuiderzeebodem. Verdronken veendorpen. Daar ben ik terechtgekomen. Midden in het nieuwe land, waar van het oude mensenleven niet meer over is dan wat vage merktekens.

Ik heb diep respect voor het oude. Altijd heb ik het land bewonderd, dat aan de andere kant lag van de dijken. Friesland, Drenthe. Ik genoot van elke onverwachte glooiing, de oude bomen en ingestorte schuurtjes van vervallen boerderijen en benijdde de mensen die er woonden. Gretig nam ik het in me op, als een spannend boek. Maar ik kan het boek opzijleggen. Het maakt geen deel uit van mijn identiteit. Ik ben immers geboren op nieuw land. In deze tijd van grote veranderingen is dat eigenlijk wel praktisch. Het maakt me een opgeruimd mens.

Tegelijkertijd is een band met het land erg waardevol. De geschiedenis draagt kennis met zich mee over hoe we ermee om kunnen gaan. Misschien zijn we genoodzaakt een andere koers te kiezen. Sommigen zullen dat makkelijk kunnen. Mensen zoals ik, die op nieuwe grond zijn geboren of die noodgedwongen of niet, leerden loslaten. Ook mijn ouders zijn opnieuw begonnen, toen ze naar de polder verhuisden. En ook de ouders van mijn moeder waagden een grote sprong naar elders. Anderen hechten al generaties lang aan het oude land. Beide is nodig om balans te houden. Behoud en vernieuwing.

Ik houd van de Friese weiden, de horizon en van de Brabantse hei. Ik houd van de eilanden en de wadden. Maar het weer en onze bodem veranderen snel. Misschien zullen sommige landschappen drastisch veranderen. Het is het gevolg van een ketting van keuzes, die vele eeuwen terug gaat. Het is zoals het is. Ik weet niet hoe het land eruit gaat zien. Maar dat hoeft ook niet. Ik kijk en doe mijn best. We maken het samen.

.

The landscape changes. To make a shift we must be open and ready to make choices. At the same time we have to treat the past with respect. I look at it as a woman from the polder.

.

 Andri Snaer Magnason, IJslandse schrijver:   Veranderingen die plaatsvonden over miljoenen jaren zien we nu gebeuren in één mensenleven. ‘We zijn voorbij de geologische tijd’, schrijft hij, en dit heeft tot gevolg dat ons systeem van betekenisgeving instort. ‘Als een systeem instort, wordt taal losgemaakt als boten van hun vaste ligplaatsen. Woorden die de realiteit moesten omvatten hangen plotseling leeg in de lucht, nergens meer op van toepassing. Waren de gletsjers in IJsland voor mijn grootouders de eerste gletsjer-monitors van IJsland, nog een decor voor de eeuwigheid, inmiddels verdwijnen deze ijsreuzen voor hun ogen. Het gaat erom een nieuwe taal te vinden voor deze nieuwe werkelijkheid.’

Lees het hele artikel over “Diepe tijd” :

https://www.groene.nl/artikel/een-duik-in-de-diepe-tijd