Deze illustratie komt uit het boek. Een liefdevolle hand met bewegende aarde.
.
.
Luister hier naar het voorgelezen gedicht van 1.45 minuut
.
.
Hoe haal je de kramp uit een hand De schreeuw uit het zand Het licht uit het zwerk Het vloeken uit de kerk Het schrijnen uit een wond De woorden uit de mond De donder uit de lucht Het smachten uit de zucht De voeten uit te krappe laarzen De vlam naar eindeloos wachtende kaarsen De zondebok eens op de troon De chaos terug naar het gewoon De rust weer in het land De hitte uit de brand Oma weer eens uit haar stoel Het brein weer terug naar het gevoel
.
.
Nieuws:
Met mij gaat het goed. Ik speel en werk. Het meeste werk is de lange geul, aan de rand van het veld. Het is anderhalve meter naast de wilgenhaag. Daar komen straks nieuwe boompjes in te staan. Het moet een donker paadje worden, aan de rand van het kampeerveld. Het is nog lang niet klaar. Daar geniet ik van. Elke keer een stukje. Een zachte bries waait om mijn hoofd en dat de lucht grijs is, is niet erg. Er komen mensen langs, die een rondje door de weilanden maken. Vandaag zijn het jongeren die een tiny house willen. We praten lang. Werken langs het pad levert meer op dan bomen alleen. Ik kan het iedereen aanraden.
Wat de bomen betreft, ik zoek nog zaailingen. Vooral van hazelaar, els, en lijsterbes. Maar ook andere bomen zijn welkom. Dus Friezen uit de buurt van Leeuwarden, kom langs met wat je hebt! Ik ben er blij mee en de boer ook.
Verder kan ik jullie verrassen met deze film, die ik maakte, na de reis. Ik maakte hem een jaar geleden. Dat ik hem niet eerder publiceerde, is omdat ik vond dat hij niet af was. Ik had nog een gesprek willen toevoegen, over toerisme in een kleine kustplaats, en de druk die dat legt op de bewoners. Helaas wilde de persoon die daarover haar nek uitstak, er niet meer in het openbaar over praten. Te pijnlijk. Dat is een punt, waar ik waarschijnlijk nog vaker over zal schrijven. Maar voor nu, het is toch een heel aardig verslag geworden, dat zeker in combinatie met het boek de moeite waard is.
Luister hier naar het voorgelezen verhaal van 8 minuten.
„Doe mij die gatenkaas maar,“ zeg ik tegen Leen, de kaasboer. „Gaten maken de kaas toch zoet?“ vraag ik dan. „Deze wel,“ zegt hij. „Doe maar een groot stuk,“ zeg ik. „Ja, ietsje groter nog.” Het mes snijdt door de zachte kaas en hij wikkelt het in een stuk wit papier zonder plastic binnenlaagje. Ik stop het in mijn tas en betaal. Als ik verder loop zie ik een bekend gezicht. Het is de zeilmaker. Hij naaide het zeil voor mijn bagagewagen. „Hé wie hebben we daar?“ roept hij en zijn ronde gezicht straalt vrolijk. „Dat is Alowieke.“ Hij kijkt mededeelzaam naar zijn buurman. „Alowieke is een trekker… nee… een zwerver.“ Ik trek mijn wenkbrauwen op. „Nee hoor,“ zeg ik. „Ik sta vaker stil dan dat ik rondtrek. Dit jaar was ik maar één maandje op pad. En dan heb je alweer zoveel meegemaakt!“ Een beetje teleurgesteld kijkt hij me aan. „En wat doe je verder dan?“ Droogjes geef ik antwoord. „Schrijven.“ Hij denkt even na. O ja. Ze schreef een boek. Dat kost natuurlijk ook tijd.
Het boek. Ja. Met het mooie plaatje op de voorkant. Blauwe lucht, lege weg en een monter meisje van vijfenvijftig. Alsof ik eeuwig onderweg ben. Zo vormt zich het beeld van wie ik ben en wat ik doe. Maar een plaatje is maar een plaatje. En een boek komt tot stand na een lange selectie van keuzes. Wat ik geschreven heb is niet allemaal zoals het is gegaan. In grote lijnen klopt het met wat er is gebeurd, maar alle finesses zijn toegevoegd. Zo gaat dat in boeken, maar ook in documentaires en tv programma’s. De hoofdpersoon of de presentator vertelt je van alles, alsof hij het allemaal heel goed weet en hij het zo uit zijn mouw schudt. Dat is natuurlijk niet zo. Daar is vaak urenlang op gestudeerd. Uiteindelijk is het verhaal samengesteld door de regisseur of de schrijver. Zo is het ook met mijn boek. Het is iets bijzonders geworden, doordat ik er na mijn reis nog een jaar lang aan gewerkt heb. Ik heb gelezen en onderzoek gedaan. Geschreven en geschrapt. Nee, ik ben geen zwerver die aan de kant van de weg even een boek uitpoept. Dat kan ik niet. Om te creëren heb ik diepgang nodig en een standplaats. De reis is als kaas, maar de diepgang krijg je door de gaten. Leegte en rust om belevenissen de specifieke smaak te geven. Ik houd van de kaas, maar misschien wel het meest van de gaten.
NIEUWS Het boek is nu de wereld in. Het is dus een aaneengesloten verhaal, geen verzameling blogs! Enkele passages zal je misschien herkennen. Het was megaveel werk. En nu? Ik verwachtte aanvragen voor lezingen en interviews. Ik kreeg er drie, twee kranten en de radio. Alledrie uit Friesland. Maar er is geen enkele recensie tot nog toe! Het is eigenlijk verwonderlijk stil, hoewel het geloof ik goed wordt verkocht. Er druppelen enkele korte reacties binnen, via social media. Zoals ”Het heeft me geraakt.” Of „Mooi wat je schrijft over boeren en hoe moeilijk het is om een nieuw pad in te slaan.” En „Heel ontroerend, dat stuk over de dood van je man en dat poesje.” Het boek leest makkelijk. Mensen verslinden het vaak in één keer. Dat is ook een nadeel, want er staat veel in om langer over na te denken. Dus eigenlijk moet je het twee keer lezen. Dat ik weinig reacties krijg, is ook wel een voordeel. Nu kan ik verder gaan. Ik bezin me op een volgend project. Waarschijnlijk ga ik Friesland uit, naar de volgende provincie. Verhalen verzamelen. Dan zoek ik daar een standplaats. Maar ik ga ook om een andere reden verder. Dat is omdat de Friezen nu een plaatje van mij hebben gevormd. Zo word ik langzaam maar zeker een atractie, die Friesland zichzelf (glimlachend) toeeigent. Dat wil ik niet. De meest ontroerende momenten komen juist voort uit verrassing. Ook geeft het meer rust, om niet gekend te zijn. Dan kan ik op mijn gemak onderzoeken wat ik zelf wil. We maken er wat moois van!
Echoes of distant times. They live in words, in images around us. But they also still live on as humans, of flesh and blood. They are the Cinderella’s of our world. It’s time we see them and put on their golden shoes. How do we get that done?
There I am, with my Riding Story House, in the middle of the misty meadows. Slowly the sun breaks through. I look out the window and am amazed. I just found out something. It is a magical word from a distant past. It was such a word that suddenly pops up in my mind. It fits right into the big story. The inspiration angels are up there on their cloud and are good at timing. I suspect their presence, although I never see them. I keep my arms free and empty to receive. I often turn off other stations to listen.
Not everyone can do that. That’s because of the fever. The fever is everywhere. Horrible. Not participating in the fever, that is my greatest good.
Fever, inability to stop. Just like King Midas with his desire for gold, or Piggelmee’s wife who became more and more demanding and then lost everything. The greedy daughter who wanted gold. She went to Lady Holle, encouraged by her mother. She pushed her way roughly and ruthless. She came to the mythical woman’s house and harvested tar and toads as a reward. The fairytale world is full of such stories. It has to go further and bigger, it has to be even more and it is never enough. The result of all this folly is revealed over and over again. I hear a lot of people think out loud that that’s just part of humanity. It is repeated in countless articles. Just like overpopulation. We are like yeast cells, says Jelle Reumer. We multiply without limits. Yes it is. But then he continues: We are ruining our own environment. And if we keep doing that, we’ll all die eventually. Just like yeast cells in a bottle of wine. He wrote, “The exploded monkey”. I listen to him on a podcast of the VPRO. He’s doing something that bothered me for a while. He keeps talking about ‘we’. “We”, as humanity. Perplexed, I listen to his words. I just can’t get used to it.
Because we are not alone. There is still the Other Man. Since I was sixteen I have been moved by men and women who have lived in an environment that has never changed for thousands of years. Three hundred million people, that’s the number of indigenous people on earth. People who still live in a different culture from ours. One hundred and fifty million of them are still living in tribal groups, on old soil. The Maasai, the Pigmees, the Guarani … There are countless minority cultures that have a sacred respect for their living environment. But their existence is all too often dismissed as a myth. Their words disappear into nothingness. Their country is getting smaller and smaller. The country is going up in fever. Raw materials are transported all over the world. Trees disappear in smoke. Just as feverishly, the one who is causing this, searches for solutions to the enormous problem he is creating. He walks in a circle. He keeps going because he has to keep going. Curiously, the feverish man thinks he is the only one of his kind. But there is still the Other. The Other Man. Who is that, the Other? The Other is a coincidental and incomplete being that has no power whatsoever. In fact, the fevered man thinks about the Other in the same way as Thomas Aquinas did in the Middle Ages about women. Still, after all these centuries. Raised in our own modern bubble and infected with fever, he does not see the Other. Still not. Even though he is right in front of him. Then he says: It is only one. This is an exception. A ghost. It doesn’t actually exist, it is a myth. A romantic story from a long past. Out of date. But they are still there. They are awfully real, the indigenous people. And the need is great. They have an urgent message. It is becoming increasingly urgent. There is despair and anger. How long will it be before we see them? Their story is not a romantic fairytale, it is long and poignant, full of violence, denials and misunderstandings.
’The poor people, who are so close to their landscape because they depend entirely on it - it could be that they have a better command of the principles of sustainable living than those who are rich, have Western education, and the decisions at the UN. ” (Ole-Morindad and Terrence Mc Gabe in the Correspondent)
Wuarani, Amazon: “It took us thousands of years to get to know the Amazon rainforest. To understand her ways, to understand her secrets, to learn how to survive and thrive with her. This forest has taught us to walk lightly. Because we listened to her, taught and defended her, she gave us everything: water, clean air, food, shelter, medicine, happiness, meaning. And for my people, the Waorani, we have only known you 70 years. We were “contacted” by American evangelical missionaries in the 1950s. I never had the chance to go to college and become a doctor, or a lawyer, a politician, or a scientist. My elders are my teachers. The forest is my teacher. And I have learned enough. I speak shoulder to shoulder with my native siblings around the world to know that you are lost and that you are in trouble. Although you don’t quite understand it yet. Your problem is a threat to every form of life on Earth. (Nemonte Nenquino, leader of the Waorani, Amazon region, in The Guardian)
Scientific Research on Indigenous Peoples (Scientas): For the future of our biodiversity, collaboration with indigenous tribes will be crucial. The total numbers of birds, mammals, amphibians and reptiles were highest in areas managed by indigenous groups. The size and location of the areas did not appear to influence the species richness. “From frogs and songbirds to large mammals such as grizzly bears, jaguars and kangaroos, biodiversity was richest in indigenously managed areas,” concluded co-author Ryan Germain. Research leader Richard Schuster adds, “This suggests that the way indigenous groups manage the land is keeping biodiversity high.” (Scientas, Vivian Lammerse)
Maasai in Tanzania have been traveling with their cows for 1500 years: Ole-Morindat explains that their cows lose weight in the dry season. Sometimes they lose half their weight in the rainy season. The grasses dry up, the water pulls out. The cows then drink and eat very little and then give hardly any milk. People also lose weight. That is part of Enkutu, says Ole-Morindat. Enkutu refers to a philosophy of great spiritual significance, which insists on personal responsibility and helpfulness. It stands for respecting the nature upon which all life depends, wherever and whenever. ”Enkutu,” says Ole-Morindat, “let us look to the future with hope, courage and enthusiasm. In the dry season, we are all willing to go hungry and help each other so that our cows live and our environment is not destroyed. We are assured of our environment. Where I live, everything looks exactly as it did in 1940. Minus the roads and electricity poles. “ Hunger is not something to be romantic about. But according to Ole-Morindat, Masai are aware that this is necessary for the long-term conservation of nature and their way of life. “Our way of life is not just an economic consideration,” he says. “Pastoralism is deeply rooted in our social and spiritual life. It determines our fullness, where we feel at home, and how we change. (Ole-Morindad in de Corespondent)
Here people speak with wisdom and pain. We can learn from them. Why are they not being heard? It’s the fever. Which leads to glowing greed. To hot-tempered strife and wars, to ardent ambitions. To technological castles in the air that continue to rise from the face of the earth. The bottom, the bottom! The growth economy is glowing with fever. That’s what she’s all about. She continues feverishly. Like mad. Where are the feet in the earth? Maybe it takes magic to get rid of that twisted world.
Today I was amazed to see that there is a very old magic word. A word to heal. A magic word that we all know, without realizing its ancient magic. They are echoes from the primeval times of our civilization. It was already on the lips of distant ancestors before our era. Ancestors, who watch our time in horror. It comes from the Hebrew, and it also comes from Greek. Believe in it or not. This is the word, and this is what it means:
A B R A C A D A B R A A B R A C A D A B R A B R A C A D A B A B R A C A D A A B R A C A D A B R A C A A B R A C A B R A A B R A B A
R E D U C E Y O U R F E V E R (Equilateral triangle, design according to the Gnostics)
Organizations that take into acount with indigenous peoples: UNEP. (United Nation Environment Program) ILC (International Land Coalition) IIFB (International Indiginous Forum of Biodiversity) CBD (Convention on Biological Diversity) IUCN: International Union for Conservation of Nature. 86 countries> 1000 organizations. Since 2018, indigenous peoples have a small voice. (IPOs)
There are now many millions of “conservation refugees.” This is even a bigger threat than the climate, or land grab by multinationals. There are five major NGOs that protect nature at the expense of the original administrators, who have maintained the area for thousands of years. Indigenous leaders refer to them as BINGOs. Big International NGOs. These are: CI = Conservation International, TNC = The Nature Conservancy, WWF = Worldwide Fund for Nature, AWF = African Wildlife Fundation, WCS = Wildlife Conservation Society.
Luister hier naar het tweedelige verhaal, zestien minuten.
Echoes uit verre tijden. Ze leven in woorden, in beelden rondom ons. Maar ook leven ze nog altijd voort als mensen, van vlees en bloed. Het zijn de Assepoesters van onze wereld. Het wordt tijd dat we ze zien. Wanneer krijgen ze hun gouden schoenen?
Daar sta ik dan, met mijn Rijdende Verhalenhuis, midden tussen de mistige weilanden. Langzaam breekt de zon door. Ik kijk uit het raam en ben verbaasd. Ik heb net iets ontdekt. Een magisch woord is het, uit een ver verleden. Het was zo’n woord dat plotseling opduikt in mijn gedachten. Het past precies in het grote verhaal. De inspiratie engeltjes zitten daarboven op hun wolkje en zijn goed in timing. Ik vermoed hun aanwezigheid, al zie ik ze nooit. Ik houd mijn armen vrij en leeg, om te kunnen ontvangen. Ik zet dikwijls andere zenders uit om te luisteren.
Dat kan niet iedereen. Dat komt door de koorts. De koorts is overal. Vreselijk. Het niet meedoen in de koorts, dat is mijn allergrootste goed.
Koortsigheid, het niet kunnen stoppen. Net als koning Midas met zijn wens om goud, of als de vrouw van Piggelmee die steeds veeleisender werd en vervolgens alles verloor. Het hebberige stiefkind dat goud wenste. Ze ging naar Vrouw Holle, bemoedigd door haar moeder. Ze baandde zich ruw en medogenloos een weg. Ze kwam bij het huis van de mythische vrouw en oogstte pek en padden als beloning. De sprookjeswereld zit vol van zulke verhalen. Het moet verder en groter, het moet nóg meer en nooit is het genoeg. Het gevolg van al die dwaasheid wordt keer op keer uit de doeken gedaan. Ik hoor veel mensen hardop denken dat dat nou eenmaal bij de mensheid hoort. In talloze artikelen wordt het herhaald. Net als overbevolking. We zijn als gistcellen, zegt Jelle Reumer. We vermeerderen ons tomeloos. Ja dat is zo. Maar dan gaat hij door: We verpesten onze eigen omgeving. En als we dat blijven doen, dan gaan we uiteindelijk allemaal dood. Net als gistcellen in een fles wijn. Hij schreef: “De ontplofte aap“. Ik luister naar hem, op een podcast van de VPRO. Hij doet iets waar ik me al een tijdje aan stoor. Hij praat steeds over ‘we’. ’We’, als mensheid. Verbouwereerd luister ik naar zijn woorden. Ik kan er maar niet aan wennen.
Want we zijn niet de enigen. Er is nog steeds de Andere Mens. Sinds mijn zestiende ben ik geraakt door hen, die al duizenden jaren in een omgeving leven, die nooit veranderd is. Driehonderd miljoen mensen, dat is het aantal inheemsen op aarde. Mensen die nog altijd leven in een andere cultuur dan onze. Hondervijftig miljoen van hen leven nog steeds in stamverband, op oude grond. De Masaï, de Pigmeën, de Guarani….Talloze minderheidsculturen zijn er, die een heilig respect hebben voor hun leefomgeving. Maar hun bestaan wordt maar al te vaak weggezet als een mythe. Hun woorden verdwijnen in het niets. Hun land wordt almaar kleiner. Het land gaat op in koorts. Grondstoffen worden vervoerd over de hele wereld. Bomen gaan in rook op. Even koortsachtig zoekt degene die dit veroorzaakt, naar oplossingen voor het enorme probleem dat hij schept. Hij loopt in een kringetje. Hij gaat door omdat hij door moet gaan. Merkwaardig genoeg denkt de koortsige mens dat hij de enige is in zijn soort. Maar nog altijd is er die Ander. De Andere Mens. Wie is dat, de Ander? De Ander, dat is een toevallig en onaf wezen, dat geen enkele macht bezit. Eigenlijk denkt de koortsige mens net zo over die Ander, als Thomas van Aquino in de Middeleeuwen over de vrouw. Nog steeds, na al die eeuwen. Opgegroeid in onze eigen moderne bubbel en besmet met de koorts, ziet hij die Ander niet. Nog steeds niet. Al staat hij pal voor zijn neus. Dan nog zegt hij: Het is er maar eentje. Dit is een uitzondering. Een geestverschijning. Eigenlijk bestaat hij niet, hij is een mythe. Een romantische verhaal van lang verleden. Uit de tijd. Maar ze zijn er nog steeds. Ze zijn akelig echt, de inheemse mensen. De nood is groot. Ze hebben een dringende boodschap. Die wordt steeds dringender. Er is wanhoop en woede. Hoelang duurt het nog voor we ze zien? Hun verhaal is geen romantisch sprookje, het is lang en schrijnend, vol geweld, ontkenningen en misverstanden.
‘De arme mensen, die zo dicht bij hun landschap staan omdat ze er volledig van afhankelijk zijn – het zou weleens zo kunnen zijn dat zij de principes van een duurzaam leven beter beheersen dan degenen die rijk zijn, westers onderwijs hebben genoten, en de beslissingen nemen bij de VN.’ (Ole-Morindad en Terrence Mc Gabe in de Correspondent) Wuarani, Amazonegebied: ‚Het kostte ons duizenden jaren om het Amazone-regenwoud te leren kennen. Om haar wegen, haar geheimen te begrijpen, om te leren hoe we met haar kunnen overleven en gedijen. Dit bos heeft ons geleerd licht te lopen. Omdat we naar haar hebben geluisterd, geleerd en verdedigd, heeft ze ons alles gegeven: water, schone lucht, voeding, onderdak, medicijnen, geluk, betekenis. En voor mijn volk, de Waorani, kennen we jullie pas 70 jaar. We werden in de jaren vijftig “gecontacteerd” door Amerikaanse evangelische missionarissen. Ik heb nooit de kans gehad om naar de universiteit te gaan en dokter te worden, of advocaat, politicus of wetenschapper. Mijn oudsten zijn mijn leraren. Het bos is mijn leraar. En ik heb genoeg geleerd. Ik spreek schouder aan schouder met mijn inheemse broers en zussen over de hele wereld, om te weten dat je de weg kwijt bent en dat je in de problemen zit. Hoewel je het nog niet helemaal begrijpt. Uw probleem is een bedreiging voor elke vorm van leven op aarde. (Nemonte Nenquino, leider van de Waorani, Aamazonegebied, in The Guardian)
Wetenschappelijk onderzoek naar inheemse volkeren (Scientas): Voor de toekomst van onze biodiversiteit, zal samenwerking met inheemse stammen cruciaal zijn. Het totaal aantal vogels, zoogdieren, amfibieën en reptielen waren het hoogst in gebieden die beheerd werden door inheemse groeperingen. De grootte en locatie van de gebieden bleek verder geen invloed te hebben op de soortenrijkdom. “Van kikkers en zangvogels tot grote zoogdieren zoals grizzlyberen, jaguars en kangoeroes: de biodiversiteit was het rijkst in inheems beheerde gebieden,” concludeert co-auteur Ryan Germain. Onderzoeksleider Richard Schuster vult aan: “Dit suggereert dat de manier waarop inheemse groeperingen het land beheren de biodiversiteit hoog houdt.” (Scientas, Vivian Lammerse)
Masaï in Tanzania trekken al 1500 jaar met hun koeien: Ole-Morindat legt uit dat hun koeien in de droge tijd afvallen. Soms verliezen ze de helft van hun gewicht in de regentijd. De grassen drogen op, het water trekt eruit. De koeien drinken en eten dan nog maar weinig en geven dan nauwelijks melk meer. Ook de mensen vallen af. Dat is onderdeel van Enkutu, vertelt Ole-Morindat. Enkutu verwijst naar een filosofie van grote spirituele betekenis, die aandringt op eigen verantwoordelijkheid en behulpzaamheid. Het staat voor het respecteren van de natuur waarvan al het leven afhangt, waar en wanneer dan ook. ‘Enkutu’, zegt Ole-Morindat, ‘laat ons naar de toekomst kijken met hoop, moed en enthousiasme. In de droge tijd zijn wij allemaal bereid om honger te lijden en elkaar te helpen, zodat onze koeien blijven leven en onze omgeving niet kapot gaat. Wij zijn verzekerd van onze omgeving. Waar ik woon, ziet alles er nog precies zo uit als in 1940. Minus de wegen en elektriciteitspalen.’ Honger is niet iets om romantisch over te doen. Maar volgens Ole-Morindat zijn Masai ervan doordrongen dat dit nodig is voor het behoud van de natuur en hun manier van leven op de lange termijn. ‘Onze manier van leven is niet alleen een economische overweging’, zegt hij. ‘Het pastoralisme is diep verankerd in ons sociale en ons spirituele leven. Het bepaalt ons volledige zijn, waar wij ons thuis voelen, en hoe we veranderen. (Ole-Morindad in de Correspondent)
Hier spreken mensen met wijsheid en pijn. We kunnen van ze leren. Waarom worden ze niet gehoord?
Het is de koorts. Die leidt tot gloeiende hebzucht. Tot heetgebakerde twist en oorlogen.Tot vurige ambities. Tot technologische luchtkastelen die steeds verder opstijgen van de aardbodem. De bodem, de bodem! De groei-economie gloeit van koorts. Dat is waar ze op draait. Koortsig gaat ze voort. Als een dolle. Waar zijn de voeten in aarde? Misschien is er magie bij nodig, om van die doorgedraaide wereld los te komen.
Ik zag vandaag tot mijn stomme verbazing dat er een heel oud toverwoord is. Een woord om te genezen. Een toverwoord dat we allemaal kennen, zonder de eeuwenoude magie ervan te beseffen. Het zijn echoes uit de oertijd van onze beschaving. Het lag al voor onze jaartelling op de lippen van verre voorouders. Voorouders, die onze tijd met ontsteltenis gadeslaan. Het komt uit het Hebreeuws, maar ook uit het Grieks. Geloof er in of niet. Dit is het woord, en dit betekent het:
A B R A C A D A B R A A B R A C A D A B R A B R A C A D A B A B R A C A D A A B R A C A D A B R A C A A B R A C A B R A A B R A B A
V e r m i n d e r u w k o o r t s. (Gelijkzijdige driehoek, vormgeving volgens de gnostici)
Organisaties die inheemse volkeren waarderen: UNEP. (United Nation Environment Program) ILC (International Land Coalition) IIFB (International Indiginous Forum of Biodiversity) CBD (Convention on Biological Diversity) IUCN: International Union for Conservation of Nature. 86 countries >1000 organisations. Sinds 2018 hebben inheemse volkeren een kleine stem. (IPO’s)
Inmiddels zijn er vele miljoenen “conservation refugees.” Dit vormt zelfs een grotere bedreiging dan het klimaat, of landgrab door Multinationals.Er zijn vijf grote NGO’s die de natuur beschermen ten koste van de oorspronkelijke beheerders, die het gebied soms al duizenden jaren in stand hielden. Door inheemse leiders worden ze BINGO’s genoemd. Big International NGO’s. Dit zijn: CI = Conservation International, TNC = The Nature Conservancy, WWF = Worldwide Fund for Nature, AWF = African Wildlife Fundation, WCS = Wildlife Conservation Society.
Luister hier naar het voorgelezen verhaal van 5,5 minuut.
Ik zie mannen op zware stenen zitten en ook vrouwen. Grote zware stenen of kleintjes, keien die lange tijd de fundamenten waren van hun bestaan. Trotse monumenten of kleine stapeltjes. Langzaam brokkelt het afen wordt alles op zijn kop gezet.
Gisteren had ik mijn boekpresentatie. Het was alsof ik surfde op de golven. Alles en iedereen werkte mee, en de woorden van mijn verhaal kwamen zonder aarzelen en zonder briefje. Ik deed er precies twintig minuten over, zoals ik van plan was. Maar bovenal: het verhaal leefde. Het publiek luisterde geboeid, en ik vond woorden, gedragen door hun aandacht. Een maand lang had ik slecht geslapen, in verwachting van deze geboorte. Het was prachtig. En nu is de presentatie voorbij. Het boek gaat de wereld in. En nu? Ik ben blij en tegelijkertijd in verwarring. Want het is nog lang niet klaar. ’Langs kantelende wegen,’ heet het verhaal. Maar de kanteling is nog maar net begonnen. Overal zitten mensen, op oude stenen van een oude wereld, de wereld die ooit werkte. Idealen, doelen, waar we naar streefden. Verheven, of egoïstisch. Maar vele bouwwerken scheuren en brokkelen af. Stenen verbrokkelen en vallen uiteen. Welk doel we er ook mee hadden. Ik kijk naar kleine voorbeelden om me heen. Ik begrijp dat alles wat in het klein gebeurt, ook in het groot gebeurt. Net zoals elke cel van het lichaam opgebouwd is uit dezelfde stenen in talloze variaties. Ik kijk, ik lees en luister. Ik probeer een verhaal te maken van wat ik zie. Het duizelt me. Dat wat waar is, is het volgende moment al voorbij. Ik weet het niet. Ik zoek naar woorden in de centrifuge van vernieuwing. Ik schrijf aan een verhaal dat nooit eindigt.
Oude bouwwerken brokkelen uiteen. Verweerde stenen blijven over, of vergaan tot stof. Ik kijk om me heen en heb er geen vat op. Ik probeer het maar niet meer te begrijpen. Ik ga verder. Ik zet mijn ene voet voor de andere. Ik pak de spade om bomen te planten. Bomen en nog eens bomen. Ik geniet van de wind in de wilgen.
Let the sun shine.
.
Kantelingen
De zon wordt de aarde en aarde wordt zon
Onder wordt boven en ook andersom
En wat je had dat valt heel diep weg uit je handen
Daar sta je dan opnieuw en verbaasd in je blootje en ziet
Alowieke 