Stormdans op het naakte koord

.

.

Daar sta ik dan. Voor het raam, met voor me een uitgestrekt tapijt van wuivend raaigras. Hoewel het zomer is, brandt de kachel. Het is dagenlang mooi weer geweest maar nu is de lucht loodgrijs. Ik draai me om en kijk door het andere raam. Een keiharde noordwestenwind waait woest door de takken van de grote populieren en wilgenbomen, die naast de boerderij staan. Er zijn windvlagen van windkracht tien, die mijn raamkristallen zo heen en weer doen zwaaien, dat ze tegen het raam aan botsen. Een huisvlieg schrikt op en zoekt een rustig plekje op het plafond, boven de kachel. Ik had mijn huisje net zo goed op de dijk aan de kust neer kunnen zetten, zo hard waait het. En ik wist het. Ik wist dat het zo zou gaan en ik wilde het. Ik wilde hier staan. Zelfs de kleuren van mijn huisje kloppen met de plek waar ik nu sta.

Ik hoor een harde bons en gerinkel van glas. Ik kijk uit het raam en zie dat mijn minikeuken is omgewaaid. Een pot met gedroogde bonen ligt in scherven op het beton.
Ach, ik ruim het straks wel op.

Die nacht slaap ik slecht. Ik heb mijn huis nog niet vast op de stapel stoeptegels gezet en word flink heen en weer geschud. Bij hele harde vlagen hoor ik een bonk onder de vloer en ik voel een lichte trilling door mijn matras heen gaan. Ik ga drie keer naar buiten om te kijken wat het is. Ik verplaats een plank en een kist met hout. Het helpt niet. Als het licht wordt eet ik een paar happen havermout. Daarna val ik moe in slaap.

De volgende dag is de wind al een stuk minder. Ik laat de wind door mijn haren waaien en lach naar een doorbrekende zonnestraal. Straks waait de wind niet meer door mijn haar.  Het wordt helemaal anders. Er komt een volglazen windscherm met acht millimeter veiligheidsglas, in een U vorm om mijn huisje heen. Alleen de westkant is nog open, daar komt iets anders. Het scherm wordt vastgezet in het beton met een soort van superlijm. Het is één meter zeventig hoog, dus mijn kruintje blijft net precies uit de wind.

Ik loop langs een perk bij de boerderij, omringd met oude rode stenen. Na één dag storm hebben veel planten dorre bruine rafelranden gekregen door de meedogenloze zweep van de wind. Zelfs een bosje oersterke brandnetels heeft er onder geleden! Ik besef opnieuw hoe belangrijk de luwte is, voor leven op aarde.
Hier op het terrein zullen veel planten profijt hebben van mijn glazen scherm. Maar we doen meer. Er zijn al heuvels, takkenwallen en een paar muurtjes. We gaan er nog veel meer maken, kleine fijne plekjes waar het goed toeven is. Daar kan alles uitbundig gaan groeien.

Ik loop over de betonplaat terug naar mijn huisje. Dit is de westkant. Aan deze kant ga ik zelf een windkering maken, gemaakt van dikke bamboepanelen en stevige palen die een meter de grond in gaan, dwars door het beton heen. Ze komen schuin te staan, zodat de wind er niet keihard tegenaan ramt, maar er langs glijdt. Er komt een rond dak op. Ik wil het zo maken, dat de wind er moeilijk vat op krijgt. Dan kan ik het een heel stuk hoger maken dan 170 cm. Eronder zal ik een podium bouwen. Wat wordt dat een heerlijk plekje! Ik zal er ontbijten en er kunnen mensen logeren. We zullen er muziek maken en praten over de wereld. Achter het glas in de zon zal ik over de winderige vlakte uit kijken. En wie weet wat er nog meer mogelijk is….

Volgende week komen de mannen het neerzetten. Wat zal dat anders zijn! Straks ben ik als een goudvis in het aquarium. Haha.

.

.

Podiumontwerp met veertien palen die de grond in gaan. Tussen de vier bamboepanelen (1800 x 900 x 75 mm) aan de achterkant, tussen de twee palen, zit plexiglas (250 mm) dat bij Oostenwind er uit te schuiven is, zodat de wind het bouwwerk niet omhoog blaast. Als eerst de achterkant maar staat, dan kan ik al lekker werken in de luwte.

 

 

Met modder gooien

.

.

 

Anna staat in de sloot met haar laarzen vast in de modder. Haar voeten zitten vastgezogen in de laarzen, in een vacuümtoestand. “Ga liggen en geef je over,” zeg ik “als je languit in de sloot ligt, komen ze vast los.”

 

Mijn watervoorraad bewaar ik in mijn fietskar. Op Frijlân is nog maar één watertap, helemaal aan de andere kant. Het is gewoon een tuinslang, die uit de grote betonnen waterput komt, waarin de kraan van de waterleiding zit. Omdat het een eind lopen is, sla ik groot in. Mijn fietskar heeft een mooie plastic bak, genoeg voor zo’n veertig liter water.
Ik heb mijn waskom schoongepoetst met een doek en wil vers water scheppen uit mijn voorraad. Ik til het tentzeil op, dat het water schoon moet houden. Eronder is nog maar een klein bodempje. Het word tijd om het aan te vullen.
Ik pak het handvat van de kar en loop over de betonplaten om het veld knalgele koolzaad heen. Eerst kom ik bij de caravan van Anna. Anna is een jonge blonde vrouw en de kinderen van Elbrecht zijn gek op haar. Ik kijk naar de planten, die voor haar wagen staan. Een roze spirea is op sterven na dood en de anderen liggen droog bij elkaar.
“Hee Anna, zal ik die planten van je even redden?” vraag ik. Anna kijkt me somber aan. “Ik kan het niet, ze gaan dood bij mij. En ik heb mijn dag niet,” moppert Anna.
“Kom op, we leggen ze gewoon in de sloot. Dan kunnen ze zich even flink volzuigen en bij komen. Dan zijn ze vast te redden.” Anna stemt in, dat vindt ze een goed idee. “Ik zou het heel rot vinden als de planten doodgingen”, zegt ze ongelukkig.

Anna voegt daad bij woord. Over de net iets te schuine helling glijdt ze richting sloot. Ze pakt de planten aan die ik haar aangeef. De sloot is dieper dan we dachten, de potten raken de bodem niet. Ik moet aparte kom voor de planten uitgraven, vlak langs de oever. Ik ga weg om de spade te halen. Anna zegt vastbesloten dat zij ervoor zal zorgen dat de planten niet wegdrijven.

Als ik terug kom staat ze nog steeds in het water en  houdt de potten op hun plek. Ik hak een hazetrapje naar beneden, zodat ik makkelijk weer bij de sloot kom. Ik graaf een zijkom aan de sloot. We geven alle planten een plek.  Anna haalt allerlei capriolen uit om niet te vallen. De bodem van de sloot is onbegroeid en de grijze klei is spekglad. “Haal die grote ook nog even, die nog bij de caravan staat.” zegt Anna wankelend. “Die is er ook slecht aan toe.”
Ik klim weer naar boven voor de laatste pot met de grote vergeelde kornoelje. “Zal ik hem eerst even flink nat maken?” vraagt Anna me. Ik knik instemmend. Met alle toewijding die ze in haar onhandige positie kan opbrengen, dompelt ze de rand van de pot onder water. Nu moet hij naar de kant. De pot is tien keer zo zwaar geworden. Anna strekt haar armen om de pot aan te geven. Ze verliest bijna haar evenwicht en laat de pot los. “Help, mijn laarzen zitten muurvast in de modder!” Ze zwaait met haar armen. Het volgende ogenblik ligt ze languit in de sloot. Verbouwereerd en lacherig komt ze overeind en duwt alsnog de pot naar de kant. We klaren de klus. Anna is al die tijd niet van haar plek afgekomen. Haar laarzen en de bodem van de sloot zijn één onbeweeglijk geheel geworden. Haar voeten zitten vastgezogen de laarzen, in een vacuümtoestand.
“Ga liggen en geef je over,” zeg ik “als je languit in de sloot ligt, komen ze vast los.”
“Jij hebt makkelijk praten!” roept ze quasi verontwaardigd “Jij staat schoon en droog langs de kant!”
“Okee, zal ik dan ook de sloot in komen?” Eigenlijk heb ik daar best zin in.
“Ja!” roept Anna stellig. Solidariteit gaat boven alles.
“Maar dan doe ik wel even mijn badpak aan.”

Even later staan we schaterend in de sloot elkaar met modder te bekogelen. Marin is er ook bij gekomen, in haar mooie jurkje. We smeren de modder in elkaars haar en maken een gezichtsmasker. Wat een heerlijke verfrissing!
Na een tijdje krijg ik het koud. De twee twintigers zijn nog vrolijk bezig, met hun modderbad. Ik ga eruit en trek de handdoek om me heen. Alles tintelt. Ik voel me een heel ander mens. Dit gaan we vaker doen. Zeker weten!

.

.

Ik zag hoe Frijlân groeien kan

.

Voeten in aarde

en bergen

verzetten

 

.

.

.

Ik sta met mijn fiets in de hand naast mijn woonwagen op Frijlân. Vandaag ga ik Martijn bezoeken op zijn volkstuin in Amsterdam. Hoe kort geleden lijkt het nog, dat hij langs kwam fietsen in Brabant, vlak voor ik naar Friesland verkaste! Ik wil hem bezoeken in het tuinhuis waar hij woont, in Amsterdam. Ik ben benieuwd naar die plek.

Ik kijk om me heen. Het erf van de boerderij is gehuld in een diepe stilte. De ochtendzon schijnt warm op het grote veld en het gele koolzaad staat te stralen in het vroege licht. Ik loop met mijn fiets naar de oprijlaan. De betonplaten zijn schoon en droog. Dat is fijn voor mijn nette schoenen. Ik heb me mooi aangekleed en ook mijn nieuwe engelse hoedje opgezet.
Aan de overkant van het pad zie ik mijn buurvrouw, Elbrecht. Ze zit met haar hoofd in het kippenhok. De kippen lopen verderop en pikken in de aarde. Ze trekt haar hoofd weer uit het hok en kijkt bedenkelijk. Ze ziet me niet. Ik glimlach en roep haar geen ochtendgroet toe, zoals anders. Vandaag is de maandelijkse retraite. Voor één dag zeggen we niks tegen elkaar.

Even verderop kom ik langs de gezamenlijke keuken. De oude monumentale koeienstal is koel en donker, een toevluchtsoord op warme dagen als deze. Vanuit de keuken hoor ik gepraat. Het zijn de jongeren onder ons, die kennelijk toch nog even iets kwijt willen. Als ik een stukje verderop langs de open deur rijd is het alweer stil. Marin steekt zwijgend haar hand naar me op.

Amsterdam is druk en warm. Ik vraag drie keer de weg naar lijn 33, maar niemand begrijpt me. Het zijn allemaal buitenlanders. De vierde die ik aanspreek is een oude man. Eindelijk een echte Amsterdammer. Ik moet naar boven, wijst hij. Daar zijn nu de bussen. Alles is anders sinds de verbouwing. Ik vind de bus, die onder het IJ doorgaat. Ik neem de eerste halte na de tunnel, precies zoals Martijn mij vertelde.

Het tuinenpark Buitenzorg bestaat al honderd jaar. Het is opgezet om arme arbeiders van dagelijks voedsel te voorzien. Nu is het een dicht beboste strook, die aan het IJ ligt, vlak naast een fantasieloos bedrijventerrein. In het hek zit een kleine doorgang. Het lijkt een zij-ingang te zijn. Net als ik me afvraag hoe ik binnenkom, zie ik een man met een kruiwagen. Hij komt dichterbij en kijkt me stomverbaasd aan. “Ik had een afspraak met Martijn,” zeg ik en op het moment dat ik het zeg herken ik hem. Zijn verbazing maakt plaats voor een blij verraste blik. “Wat toevallig dat ik hier net loop! Dit is de achteringang. Ik herkende je niet met dat hoedje!”

Martijn heeft verse muntthee. Ik geniet van de opwekkende dampen en van de oude balken en deuren waarmee hij zijn huisje heeft getimmerd. Aan grote haken hangen scharnieren en gereedschap. Ik zie bakjes met schroeven, alles netjes gesorteerd, het huis van een handige tuinman.
“We hadden een stiltedag op de boerderij vandaag,” vertel ik. Martijn haalt zijn wenkbrauwen op. “O? Dat doen ze in kloosters ook. Het is niks voor mij, veel te zweverig.”
“Ik vind het helemaal niet zweverig”, zeg ik, “ juist fijn. Dan kan ik lekker doorwerken en verhalen en gedichten komen ook veel makkelijker uit mijn vingers.”

De schrijver die dit park zo’n eigenwijze stempel gaf, is Simon Vinkenoog. We lopen over het poëziepad en ik lees gedichten van deze markante man. Martijn heeft mooie kastjes voor de teksten getimmerd, met glas erin. We bewonderen rozenstruiken, klimhortensia en bomen van tientallen jaren oud. Ik kijk mijn ogen uit en ruik aan alle bloemen waarin ik een hommeltje zie.

De volgende dag groet ik Martijn en bedank hem voor alles. Ik loop terug over het dicht begroeide pad. Het is lang en op de stoeptegels hebben al vele voeten gelopen. Ik hoop dat er nog veel meer van dit soort plekken komen. Parken, boerderijen en stadstuinen, Plekken die honderd jaar met rust gelaten worden of langer nog. Een thuis voor mensen, dieren en alles wat erop leeft. Hier mag alles zijn wat het is. Ik zag hoe Frijlân groeien kan. Wat een prachtige dag!

.

.

Ps. De handtekening bovenaan mijn blog, heb ik gekopieerd uit de later bijgeplaatste foto. Ik hoop dat weduwe Edith Ringnalda het goed vindt. Ik zag haar nog zitten met vier mensen. Haar lange grijze krullen glansden in de zon.

Lees hier over de laatste keer van Edith en Simon in het tuinhuisje