Maand: juli 2022

Als je gezond bent, bof je

Gepubliceerd op door alowieke3 reacties

.

.

Gezond zijn is een gunst, een cadeau dat je krijgt. Anderen boffen minder.

.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst. (No English today)

.

Druppels regen tikken op het raam. Een bijzonder uitje ligt in het verschiet, maar mijn gedachten gaan uit naar het verleden. Volgende week ga ik een tijdje weg, naar Buitenkunst in Drenthe. Ik zou me erop kunnen verheugen. Maar vandaag is dat even niet zo. Ik denk aan heel andere dingen. Ik denk ik aan een periode in mijn leven, die steeds verder wegdrijft in jaren. En toch is het ontiegelijk dichtbij. Het gaat over de dood. In de docu Rooted Nomad heb ik een tip van de sluier opgelicht, met weinig woorden.

Het is niet de dood die het pijnlijkst is, voor mij, het is de veroordeling van mensen. De dood wordt er nog doder van.

Michiel, mijn man stierf aan longontsteking. Hij droeg veel met zich mee. Er werd gefluisterd, maar niemand vroeg iets. Het gerucht was duidelijk hoorbaar, maar het was een enkeling die het zei: Hij heeft zich doodgezopen. Het was zijn eigen schuld. Onverschillig haalt men de schouders op, in onbedoelde wreedheid.
Als pijn niet aan het licht komt is het als een groeiende schaduw. Het kan je overvallen, als iets dat los van jezelf staat. Eigenlijk hoort het niet bij je. Je bent immers gemaakt van sterrenstof. Het versluiert. Uit groeiende schaduwen ontstaan oorlogen. Naar binnen kijken is nodig, de tijd nemen. En mededogen. Je inleven in de ander. Het lost de schaduwen op.
Oordelen maken veel kapot. Mijn man, wie kende hem? Wie wist hoe zwaar het leven voor hem was, zo zwaar, dat hij al jong voelde dat hij een oude man was? Een mens hoort succesvol en gezond te zijn, in onze maatschappij. Het tempo is moordend en voor de meest gevoelige en de meest talentvolle mensen volkomen ongeschikt. Zo ook voor hem. Hij was een technisch creatief genie en zo hartelijk! Eigenlijk was hij meer een middeleeuwer. Ja, hij is gestorven en ik denk dat hij deze waanzinnige tijd waarin wij leven sowieso niet had overleefd. Als je niet gezond bent is het je eigen schuld? Als je geen succes hebt, dan had je beter je best kunnen doen? Nee.

Dit zijn zaken waar we het over moeten hebben. Ook al ga je op vakantie en is het leven goed. De schaduwkanten van onze maatschappij mogen niet achter vrolijke kleedjes worden verborgen, die massaal in de uitverkoop zijn.

Eigenlijk had ik al een ander blog klaar. Het was dit artikel, waardoor ik werd geraakt en dat de hartslijnen naar het verleden trok. Het gaat hierover: Gezondheid is voor het grootste deel afhankelijk van dingen waar je niks aan kan doen. Een heel feitelijk stuk kan soms veel losmaken.

Lees het als je wilt. Ik laat het nu voor wat het is. Ik ga luisteren naar de regen en zorgen voor de bomen. Dick past op ze, als ik weg ben. Voor die twee weken dat ik weg ben, heb ik twee korte stukjes klaarliggen, over de natuur. Die worden automatisch gepost. Dus jullie zitten niet zonder. Nou, Tot later dan!

https://decorrespondent.nl/13564/gezond-leven-is-een-keuze-als-je-geld-hebt/3470995168476-5520caf7

https://www.2doc.nl/documentaires/series/makers-van-morgen/2022/rooted-nomad.html.

.

NEDERLANDS

ENGELS: For this time there is no english version of the story.

Wat wolken weten (What wefts wit)

Gepubliceerd op door alowiekeEen reactie plaatsen

.

.

Zouden wolken de toekomst kunnen voorspellen? Wat zouden ze vertellen, als ik er op die manier naar kijk? Ik ga liggen, op mijn rug en zeil de wolkenwereld in.

.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst.

Do you want to hear the ENGLISH translation? Click on the button under the text.

Ik sta in de buitenkeuken, tussen de bomen. De keuken is achter het pleehok. Een puntdak met twee kleine ruimtes eronder. Er zit nooit iemand in. Ik ben de enige die het gebruikt, voor houtopslag, en om te schuilen onder het dak. Aan de achterkant steekt het ver genoeg uit om droog te blijven, als het regent. Je kan er lekker zitten.

De noordenwind is fris, vandaag. Hier in Friesland waait het harder dan elders. Na de zee komen de lege groene weiden. Precies zo’n wei als waar ik nu zit. De wind krijgt pas weerstand bij de beboste zandgronden. Ja, fris is het, ondanks de zon, die steeds weer vanachter de wolken verschijnt. Ze zeggen dat het over drie dagen 36 graden wordt. Bijna niet te geloven. Wij mensen zijn geneigd te denken dat alles altijd hetzelfde blijft, tegen beter weten in. Ik ken dat ook, al weet ik inmiddels dondersgoed hoe snel iets kan veranderen. Grote dingen, maar ook kleine. Het kleine is verbonden aan het grote.

Het is eigenlijk net als de koffie, die ik opschenk. Gewoon en toch bijzonder. Van ver is het gekomen voor het bij mij was. Het is geplukt, gebrand en gemalen. Het is verpakt en verscheept en in vrachtwagens vervoerd. Wat een boel stappen zaten daar tussen en wat ongelooflijk dat het nu toch hier is! Ik doe de knijper weer op het pak en zet het terug op de plank. Ik pak de kleine ketel van de kookplaat en het kokend hete water verdwijnt met een dun straaltje in de bruine filter. Dampend schenk ik het in een beker. De zoveelste kop van mijn leven. Elke dag drink ik er twee, vanaf mijn twintigste. Dat zijn 12.950 koppen koffie. Wat veel! Ik word draaierig als ik eraan denk. Ik kijk ineens heel anders naar mijn mok. Dit is dus de 12.951e. Ik doe er suiker en melk in en ga zitten op het veld voor mijn kleine huis. Mijn huis aan de Swette. Ik kijk ernaar. De wielen zakken steeds verder de grond in.

Voor mijn huisje heb ik zonnebloemen geplant. Erachter, op de buitenwand, zie je een landschap. Een groene wei is het, met een open horizon en een wolkenlucht. Alleen ze bewegen niet, de wolken. Ze zijn geschilderd. Ik kijk naar de andere kant, naar het Zuidwesten, waar een andere kudde wolken de hemel bevolkt. Wollig en wit, zoals ze horen te zijn. Het is het zelfde beeld, maar dit beweegt wél. Ik knijp mijn ogen tot spleetjes tegen het felle licht. Zouden wolken de toekomst kunnen voorspellen? Wat zouden ze vertellen, als ik er op die manier naar kijk? Ik ga liggen, op mijn rug en zeil de wolkenwereld in.

Een hart zie ik. Er komt een gat in. Oei! Is het een gebroken hart, dat mij wordt voorspeld? Of kan het ook iets anders zijn… Ik blijf kijken. Ik zie een grote witte vredesduif. Misschien vloog die duif wel door het hart heen, en maakte hij dat gat. Dat zou mooi zijn. Een openhartige toekomst, daar voel ik wel wat voor. In stilte verbaas ik me over het zwerk boven mij. Er is een standvastige hippie met een hoed op, aan het roer van een radarboot. Langzaam verdwijnt het roer in zijn handen, maar zijn voeten blijven staan. Achter hem schuifelt een zeehond over het strand, verlangend kijkt hij naar de schuimende branding. Achter de branding is een egaal-blauwe zee. Voor een moment verdwijn ik in de eindeloze ruimte. Dan valt mijn blik op een langharige poedel, die me dwaas aankijkt. Dwazer en dwazer kijkt hij, tot hij opgaat in vage vlokken van vergetelheid. Ik ben de enige die hem zag, even maar, voor een moment.
Is dat het, wat wolken ons over onze toekomst vertellen? Wat is, dat waaiert uit en verandert van vorm. Het stijgt op en slaat neer. Als mist of motregen, als dauw of stortbui, als vlokken druppels of hagelstenen. Alles verandert. Niet te stutten, niet te stuiten, al doe je nog zo krampachtig je best. Dat belooft nog wat!

Ik neem een slok en dan is mijn beker leeg. Misschien was het wel de allerlaatste. Misschien mislukken morgen de oogsten door klimaatverandering. Of word ik van de ene dag op de andere kotsmisselijk, van die 12 952 e kop koffie en drink ik alleen nog thee. Ik kan ook wel dood zijn. Dan kijk ik naar beneden vanaf een wolk en zie iemand naar mij kijken. Wellicht is het een vrouw, liggend op haar rug, ergens op een veldje in Friesland. Dan knipoog ik naar haar en zij knipoogt terug.

.

.

Alto cumulus

.

.

NEDERLANDS

ENGELS

.

Could clouds predict the future? What would they tell me, if I looked at it that way? I lie down on my back and sail into the world of clouds.

De boom en de magere man ( The tree and the skinny man)

Gepubliceerd op door alowieke3 reacties

Al zo lang ik leef loopt hij langs mij heen, de magere man. Zijn huid is dun als perkament. Misschien is hij wel even oud als ik.

.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst.

Do you want to hear the ENGLISH translation? Click on the button under the text.

“Wanneer je ergens naar uitziet, dan kan je de dood uitstellen. Zolang je nog iets wilt, dan leef je. Dat heeft veel invloed.” Het is de magere man die het zegt, misschien wel even oud als ik. Ik ben een boom. Een wilgeboom. Ik sta hier en hoor alles. Ik heb jonge mensen gezien die oud waren. Geen uitzicht zagen, niets wilden. Ik heb oude mensen gezien die steeds jonger werden. Zolang je elke lente maar sprankelt. Paadjes maakt in het riet aan de voet van mijn stam. Een plekje schept dat geheim is. Met glimmende ogen struin je erheen, de sikkel in de hand. Even doorlopen nog, dan ben je bij mij, de oude wilg. Dan, riet wegsnijden, nog meer riet. Trekken aan brandnetels en kruipende winde met hun witte pispotjes van bloemen. Hakken, met de sikkel tot er ruimte is, ruimte genoeg. Alleen jij bent hier met mij en de vogels. Je gaat zitten op de dode, liggende boomstam. Pissebedden schieten weg vanonder vallende schors. De dichte groene massa is verdwenen, dat heb jij gedaan. De heldere zon schijnt. Het is maar een heel klein open plekje. De stam, de bodem, alles is nog vochtig van de schaduw, die er altijd was. Je zit op een kleine heuvel, waarvan je nu de top hebt vrijgemaakt. Over de wilgenroosjes heen kijk je over het water. Ik, de oude wilg, bescherm je. Mijn vijf dikke stammen staan dicht op elkaar. Twee andere zijn afgezaagd, maar er groeien nieuwe takken uit. Er loopt een piepklein weggetje, verstopt tussen mijn dikke stammen door. Het gaat er in een bocht doorheen, de grond is er hard en aangestampt. Daarachter loopt het naar beneden. Tussen lange plantenstengels kom je uit bij het donkere water. Een paadje van de dieren is het. Niemand die het ooit zag, behalve jij, nu op dit moment. Jij zag als eerste mens, dit kleine geheim aan de voet van mij. Iets om te vieren! Ja, vier het, samen met mij! Verscholen tussen mijn wilgenblad en wuivend riet kan je het water zien. Het water, en aan de overkant het maisveld. Alles was er al. En toch is het nieuw, nu jij hier zit. Oud en nieuw tegelijk.

Voor sommigen verandert het uitzicht niet. De blik fixeert zich in oude gedachten. Het geheime paadje van de dieren ziet hij niet, de verbitterde man. En ook de wilgenroosjes niet. Met grote passen loopt hij tussen het riet door naar mij toe. Hij staat bij de liggende boomstam en kijkt naar de overkant, over het water heen, dat schittert in de zon. De schitteringen doven uit in zijn ogen. Hij ziet de waterhoenen niet, die nu kuikens hebben en zwemmen tussen het riet. De bittere man gromt en vloekt. Hij kijkt naar de groene trekker die daar rijdt, aan de overkant. “Al acht jaar mais! Hij maakt de Aarde kapot, die boer. Het is misdadig. Veertig jaar geleden was het precies hetzelfde met de wereld. Mais, mais, kunstmest en pesticiden. Ze mishandelen de aarde. Ik zou ze soms wel af willen schieten.” Hij draait zich om en loopt terug. In het dagelijks leven is hij de vriendelijkheid zelve. Zelfs zijn eigen vrouw kent zijn verbitterde bekommeringen niet. Een oude man en toch zo oud nog niet. Alles komt voorbij. Ik sta hier al tientallen jaren en hoor alles. Zo-even zat hier nog een jonge vrouw met een kleuter. Ze luisterden naar het geritsel van de reuzenlibelle in het riet. Hij was gigantisch. Ze lachten met ingehouden pret.
De magere man komt langslopen en glimlacht. Zijn huid is dun, maar hij hoort en ziet nog evenveel als ik. De ouderdom maakte zijn ogen zacht. Zoveel verschillende mensen, en ik, de oude wilg, hoor alles. Zonder er iets van te vinden.

.

NEDERLANDS

.

ENGELS

Everything will pass. I have been standing here for decades and hear everything. The skinny man walks by and smiles. His skin is thin like parchment, but he still hears and sees just as much as I do. Old age softened his eyes. So many different people. I, the old willow, hear everything. Without judging..

Een slingerend lint van mensen ( A winding ribbon of people)

Gepubliceerd op door alowieke2 reacties

.

Ik maakte een wandeling met een groep landschapshistorici en sprak met hen. Je kan een landschap bestuderen, uittekenen of onderzoeken. Maar dat is niet genoeg. Ik denk: We moeten leren er weer deel van uit te maken.

.

.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst.

Do you want to listen to the ENGLISH translation? Click on the button under the text.

Een baaldag was het. Het bord dat ik al heel lang wilde maken, stond tegen de boom. Het was af. Er stond een tekst op, een filosofisch gedicht. Maar er was niemand om ernaar te kijken en erover te praten. Okee, dan baal ik maar, dacht ik. Als het niet anders is. Dat was de enige goeie keus. En het gesprek kwam uiteindelijk toch wel, maar op een ander moment.

Het is een dag later. Ik wandel mee met een groep. Het zijn allemaal landschapshistorici.Van verre kun je ons zien lopen. De uitgestrekte weilanden worden doorkruist met oude wandelpaden. Ze zijn smal. De twintig mensen vormen een lang bewegend lint. Voorop loopt Jeroen, mijn buurman, die ons leidt. Hij is een bescheiden leider en laat het liefst de mensen zelf kijken, voor hij iets zegt. Toch is hij een goede verteller, als hij eenmaal los komt. Dit zijn mensen van zijn universiteit. Als buurvrouw ben ik de enige andere gast. Hoewel het nieuw voor me is, voel ik me prima thuis in dit gezelschap. Samen kijken we om ons heen. Het meisje naast me vertelt hoe ze ervan geniet om in de trein te reizen, en het landschap aan zich voorbij te laten gaan. Het is als het lezen van een verhaal. Hoe meer je erover weet, hoe boeiender het wordt.
Zelf reis ik niet veel met de trein. Ja, ik vind het ook mooi. Ik weet dat er oneindig veel verhalen zijn. Maar ik maak er liever deel van uit, dan dat ik er alleen naar kijk. Ik ben ook geen wetenschapper. Ik ben een kunstenaar met groene vingers. Maar daar denk ik nu niet aan. Er is van alles te zien en te horen.

“Hoe kom jij hier zo verzeild?” vraagt de man die aan de andere kant loopt. Ik schat hem iets ouder dan ik, een lange vent met grijs haar en een ontspannen grijns op zijn gezicht. Ik vertel hem dat ik vroeger tekenaar was, van landschappen en oude gebouwen met geschiedenis. Heel fijn en precies werk met allemaal streepjes. Ik haal nonchalant mijn schouders op. “Iedereen wilde dat ik daarmee doorging. Maar ik had genoeg van dat gepriegel. Ik was het ook zat om alleen maar waarnemer te zijn. Dus in plaats daarvan heb ik me bekwaamd in allerlei handwerk. Het kwam op mijn pad. Ik kon kiezen, bekend worden als tekenaar, of opnieuw beginnen met iets heel anders. Uiteindelijk heb ik mijn eigen huisje uitgetekend en gebouwd.” Hij lacht. “Ja, die omslag begrijp ik heel goed,” zegt hij. Ik glimlach en ga verder. “Ik werkte eraan met dezelfde nauwkeurigheid als mijn tekeningen. Toen het klaar was, was het comfortabel genoeg om in te wonen. Maar ook stond het op wielen. Ik moest ermee de wereld in. Dus ik maakte die reis en schreef een boek. Ik wilde zo langzaam mogelijk te gaan. Dit bracht mij tot een conclusie, die me nooit meer los gelaten heeft.” Hij kijkt me nieuwsgierig aan. “Wat dan?” Het antwoord komt kort en krachtig. “Het kan nooit langzaam genoeg gaan! Uiteindelijk kwam ik erachter dat ik niet wil reizen. Ik ben tegen al dat gereis in deze tijd.” Hij lacht geamuseerd. “Hoezo?” Ik kijk naar de witte klaver voor mijn voeten en denk aan wat er thuis tegen die boom aan staat. Een roestige plaat, gladgeschuurd met de komborstel. Donkerbruin gemaakt met lijnolie. Er staan witte letters op. Ik kijk naar de man naast me. “Gisteren schilderde ik een bord,” begin ik dan “Daar staat een tekst op.”

Het Rijdende Verhalenhuis
kwam alhier tot stilstand
om zich te verbinden met
de mensen en het land

Stilstand is vooruitgang
in het algemeen belang

“Oei, daar moet ik even over nadenken hoor!” fronst hij. Ik knik geduldig en leg het uit. “In onze tijd is alles en iedereen steeds op pad. Agenda’s vol bezigheden laten ons van hot naar haar vliegen,” zeg ik. “Tegelijkertijd wordt het steeds moeilijker om iemand te vinden die thuis is.” De man naast me luistert aandachtig. Ondertussen gaan we een bocht om, en Jeroen houdt een draad vast, die het weiland van een groep koeien begrenst. Hij moest hem losmaken om erdoor te kunnen. “Honden verboden” staat er op een bord. Dat is vanwege de kak. Daar worden koeien ziek van. Jeroen maakt de draad weer vast, en ik ga verder bij waar ik was gebleven.
“Deze koeien zijn waar ze zijn. Ze eten alleen maar gras en hun poep komt weer terecht op het land. Zo hoort het. Ze zijn deel van een kringloop. Wij mensen zijn die kwijt.” Ik stop even, om naar een paarse zwanenbloem te kijken, die langs de sloot staat. Als een subtiele kroon, troont hij boven al het andere uit. Het is een mooi gezicht, met het stille donkere water erachter. Het straalt rust uit. Had iedereen maar zo’n zwanenbloem om naar te kijken. Of iets anders om voor thuis te blijven. Een paar ogenblikken lopen we in stilte. Voor en achter ons klinkt het gepraat van de anderen.

“Ik heb een ander voorbeeld. Ik was op een dorpsvergadering. De vrouw die het woord deed klaagde erover dat de gemeente steeds meer werk doorschuift naar het Dorpsbelang. Maar hoe vitaal is dat, als die mensen ook met volle agenda’s van hier naar daar vliegen? Dit is niet de enige plek waar het aan de hand is. De huidige tijdgeest is als los zand, dat tussen onze vingers door verdwijnt. Zonder bestendigheid vervliegt alles. We zijn de voeling kwijt met wat er werkelijk toe doet. Kringlopen brengen dat terug. Daarom ben ik waar ik ben.” De man naast me knikt stil. Ik hoef niets meer uit te leggen.
Ik loop nog een eindje mee, en sla dan links af, terwijl de rest naar rechts gaat. Rustig loop ik terug naar station Deinum, waar mijn fiets staat. Ik hoef niet met de trein. De verhalen die zijn hier. En ik maak er deel van uit, het land, de mensen. En al zijn ze niet elke dag bij me, toch zijn ze er, als een slingerend lint. En ik loop er tussen.

.

Foto Gerd Altmann

.

NEDERLANDS

ENGELS

.

The Riding Storyhouse
Came here to a silent stand
To connect with joy and care
With the people and the land

Standig still is progress
The rooted people you will bless

I took a walk with landscape historians and explained why I don’t travel anymore. We can research, draw, or admire a landscape. That ’s not enough. We have to become part of it again.

.