Tag: mensen

WAAR ZIJN DE VERHALEN? (Where are the stories)

Gepubliceerd op door alowieke1 reactie

.

.

Leven in de natuur is luisteren naar verhalen. Maar als je teveel ideeën hebt hoe iets eruit moet zien, dan zie je niks. .

.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst

Do you want to listen to the ENGLISH version? Click the button under the text.

Het is meivakantie, en op de Pôlle staan kampeerders. Er staat een groene tent en er zit een man te vissen op de steiger. Vanaf de andere kant komen twee figuurtjes het Verhalenpad aflopen. Vanaf het grindpad zie ik ze dichterbij komen. Het zijn kinderen, een jongen en een meisje. Ik blijf staan tot ze bij me zijn.

“Hallo, hebben jullie het Pad afgelopen?” Ze knikken. “Ja, we zagen een bordje staan met Verhalenpad. Maar waar zijn de verhalen? We hebben niks gezien. Wel hele diepe kuilen. Dat was vast een hoop werk. De grond was keihard,” zegthet jochie. Nieuwsgierig haal ik mijn wenkbrauwen op. “Hoe ziet een verhaal eruit denk je?” Hij haalt zijn schouders op. “Een bordje met een tekst. Of beelden.” Hij kijkt me schrander aan. Het meisje luistert aandachtig, wanneer ik verder praat. “Tja, dat is er allemaal niet. . . Maar heb je de spinnetjes wel gezien? Het zijn er honderden! Die schrijven de hele dag verhalen, met al die pootjes.” Hij schudt van nee. Niet gezien. Het meisje kijkt me met grote ogen aan. “Ze kruipen in de barsten in de klei. Die zijn daar gekomen van de droogte. In de kuilen kan je ze goed zien. Dat is kale harde grond. Eén voor één vul ik die met water, uit de sloot. Maar denk je dat ze verdrinken? Niks hoor, ze lopen gewoon over het water heen. Het zijn superspinnetjes. Ze kunnen alles en zijn razendsnel.” Hij kijkt verbaasd. “Nee, hebben we allemaal niet gezien!” Het meisje opent nu haar mond. “Zijn het geen schrijvertjes dan, die op het water lopen?” Die kent ze wel. “Nee,” zeg ik. “Ze zien eruit als gewone spinnen. En ze kunnen heel hard lopen. Leuk hoor. Ze drinken water uit de plassen die ik maak. Of ze drinken dauw, in de ochtend. Lang gras vangt veel dauw.” Ze knikken allebei, alsof ze dat al heel lang wisten. “Jullie zijn best slim,” meen ik. “Ik niet,” zegt het meisje verongelijkt. “Ik wel,” zegt de jongen. ”Ik heb Havo-VWO advies gekregen. Dat is best hoog.” Het meisje kijkt onverschillig. Ik vind het maar niks, dat praten over hoog en laag. “Maar jij bent praktisch,” zeg ik tegen haar. “En je weet volgens mij precies hoe schrijvertjes eruit zien.” Haar gezicht klaart op. Ze zegt dat ze mooi kan tekenen. Maar soms wordt ze ongeduldig en dan verpest ze het. We praten nog even verder. Dan verdwijnen ze richting de steiger, terug naar hun vader.

Langzaam loop ik het paadje af, door het lange gras, terug naar mijn wooncocon. Ik denk aan paden die uitgesleten zijn, ideeën die als kale constructies langs de verharde weg staan. Vertellingen die niet meer voor zichzelf spreken, maar zwart op wit moeten staan, anders zijn ze er niet of hebben ze zelfs geen bestaansrecht. Lees en weet, wie schrijft die blijft. Maar hoe meer je denkt te weten, hoe minder je ziet. Aan wie graag hoog de ladder klimt, gaan vele verhalen voorbij. Er zijn kleine vertelsels en soms zijn ze groter dan je kan bevatten. Niet enkele, maar duizenden verhalen zijn het, geschreven door talloze beestjes, bomen, bloemen en zelfs door bergen en rivieren. Sommige gaan zo snel dat ze gelijk zijn uitgewist. Andere zijn verschrikkelijk traag en nemen hele millennia in beslag. Dan besef je niet eens dat het verhaal er is, en nu verteld wordt aan jou. Maar alles ontwikkelt zich verder en steeds weer zijn er nieuwe wendingen. Oefen in breed kijken, en je ziet meer en meer: Verhalen in het web van leven.

Ik zet mijn ene voet voor de andere. Traag verdwijn ik achter de haag van riet, waar mijn huisje staat. De winterkoning fluit zijn lied, pal boven mijn hoofd. En weg ben ik, in mijn wooncocon. Het is weer de dag om woorden te weven. Anders was dit er niet, alles, wat ik nu schrijf. Verhalen die komen en gaan, en op een dag zullen verteren, als blad in de bodem van de herfst. Een bodem vol spinnetjes.

.

NEDERLANDS

.

ENGLISH

They were children. “Yes, we saw a sign with Story Path. But where are the stories? We haven’t seen anything. We saw deep pits. That must have been a lot of work. The ground was rock hard.” Curious, I raise my eyebrows. “What do you think a story looks like?”

Live in nature means listening to stories. When you only use your head, you miss it.

.

Als je mens en natuur van elkaar scheidt, dan wis je verhalen uit. Lees het artikel van Thomas Oudman.

https://decorrespondent.nl/13362/hoe-de-scheiding-tussen-mens-en-natuur-meer-kapotmaakt-dan-beschermt/3419303851458-239fbdc3

.

Een gedreven greppelkenner

Gepubliceerd op door alowieke3 reacties

.

.

Ik denk aan de twee die ik achter liet aan tafel, bezielde jonge mensen, beide zullen ze een rol spelen in de transformatie van mens en bodem. Hier, in ons eigen land. Ze zullen verbindingen herstellen en het contact met wat werkelijk van waarde is.

(Luister onderaan het verhaal naar het voorlezen)

.

Er komt iemand het veld oplopen met een rugzak. Vanuit mijn raam zie ik haar verende tred en doelbewust loopt ze op mijn huisje af. Het is Christien uit Leiden. Ze studeert culturele antropologie en is al twee keer op bezoek geweest om te praten over off grid leven en voedselbewustzijn. Ik help haar verder bij het vinden van boeiende contacten. Vandaag gaan we naar Jeroen. Jeroen is mijn buurman. Hij is tien jaar ouder dan Christien en twintig jaar jonger dan ik. Hij is landschapshistoricus en werkt alle zaterdagen bij een boer. De ecologische rijkdom van het culturele boerenlandschap, daar kan hij veel over vertellen. Mensenwerk ziet hij daarin als onmisbaar. Machines kunnen het nooit helemaal overnemen, met diezelfde aandacht. Dat is het gebied wat ook mij interesseert. Mensen. . . Culturele antropologie. . . Omdat ik een vruchtbaar grensgebied vermoed, wil ik ze vandaag aan elkaar voorstellen, Christien en Jeroen.

Ik sta nog in mijn hemd, mijn huid is fris en roze van het koude Swettewater. Een natte handdoek ligt op de grond. Ik hang de handdoek op boven de kachel en kleed me snel aan. Als Christien achter de wagen voor het raam staat, ben ik net precies klaar. “We gaan zo naar Jeroen hè?”zeg ik om het hoekje. “Ik kom er zo aan hoor!” Christien lacht en knikt. “Mag ik mijn rugzak bij jou achterlaten, met de camera?” Als alles klaar is lopen we samen het veld over naar het pad. Alle plassen zijn in korte tijd verdwenen, het veld is niet zompig meer. Er is flink gepompt, de gemalen hebben heel wat grondwater weggekregen uit de velden. Ik zie zoiets meteen. Toen ik van de week in de Swette mijn dagelijkse bad nam, stond het water wel meer dan dertig centimeter hoger. Na een dag was het al weg. Al het zoete grondwater is nu naar de zee gestroomd. Steeds meer mensen maken zich daar druk over. Het geeft problemen. Al meerdere jaren hadden we daarna een lange periode van droogte. Jeroen kan daar niet over uit. Dat ze steeds dezelfde fout maken, terwijl ze weten dat het anders moet. Water en land, het is zijn vakgebied. Greppels als cultuurlandschap wordt ook sterk ondergewaardeerd. We hebben de greppels nodig, hier in Friesland, voor de vochthuishouding. Niet alleen wij mensen hebben het water nodig, maar ook de weidevogels in de eerste plaats. In die keiharde drooggepompte grond is geen sikkepit aan voedsel te vinden.

Dit is het verhaal, wat hij vertelt, wanneer we met zijn drieën om de lage houten tafel zitten. Dit en nog veel meer. Ik zit op een klein stoeltje en nip van mijn hete thee. Ik stel vragen aan beide, en met zijn drieën komt er een boeiend gesprek op gang. Christien vertelt over haar eigen ervaringen. Ook Jeroen geniet. Dit is het verhaal wat hij zo graag wil delen. De bodem en de vogels, ze hebben het nodig. En wij mensen uiteindelijk ook. Wij mensen moeten het doen. Daarom is hij hier. “Hoe lang blijf je hier nog?” vraag ik hem. “Dat weet ik niet.” zegt hij. “Het doel is om 1000 aaneengesloten hectares aan greppellandschap te kunnen herstellen. We zoeken boeren die eraan mee willen werken, Het wordt een gebied vol kruiden en insecten. Het zal een plek bieden aan de grutto’s en andere weidevogels. Die ruimte is nodig. Met minder kan het niet.” Hij vertelt over de weide van de boer waar hij werkt, die daar voor bestemd is. “Het is veel te klein. Er blijft er geen eentje over, van de jongen. Zo’n vogelwei trekt marters aan en andere roofdieren. In een land waar verder niet veel te halen valt, is zo’n broedgebied hun provisiekast. Het moet veel groter. Duizend hectare is minimaal. Ik weet niet hoelang het duurt, voor we dat voor elkaar hebben. Zolang blijf ik hier.” Jeroen weet dat hij geduld moet hebben. Maar er zijn veel mensen die zich ervoor hebben verenigd. “De Kening fan de Greide,” die verbindt hen.

Ik blijf nog heel lang zitten. Dan sta ik op. Achter mij praten ze verder. De deur valt achter me dicht. Er zit geen klink op, hij blijft op een kier staan. Ik loop tussen de bomen door naar de Swette toe. Het is mistig. Ik denk aan de twee die ik achter liet aan tafel, bezielde jonge mensen, beide zullen ze een rol spelen in de transformatie van mens en bodem. Hier, in ons eigen land. Ze zullen verbindingen herstellen en het contact met wat werkelijk van waarde is. Ik staar in de mist en vraag me af wat mijn nu rol is. Dat weet niemand. Het is aan mij. En dan kom ik opnieuw op diezelfde gedachte. We moeten het laten zien. We moeten laten zien hoe het ook kan. Boeren doen dat, die de omslag maakten. Dat kost veel tijd. Maar ik kan het ook laten zien en horen, sneller en lichtvoetiger. Met verbeeldingskracht, ervaring en kleine observaties kan ik in woord en beeld laten zien wat er nog niet is. Verhalenpaden, ja! Songlines. Ik weet dat ze kronkelen. Wat is het volgende lied? Waar komen we uit?

.

.

.

.

.

Sombere twijfel en een helder idee

Gepubliceerd op door alowiekeEen reactie plaatsen

.

.

 

Luister hier naar het voorlezen van dit verhaal.

.

“De wereld is mooi!” had ik net opgeschreven. Ik was lekker op weg, trof overal aardige mensen en het schrijven erover ging goed. Tot ik mijn chatbox op facebook weer eens opende. Ik kijk daar nog zelden in en vond een heel lijstje ongeziene babbels. Plotseling werd ik verrast door een onvriendelijk berichtje dat ik niet begreep. Ik staarde ernaar met ongeloof, het was of ik in een vriendelijk lentebos liep en er opeens een nijdige parkwachter voor me stond. Mijn verstand zei, joh, leg het naast je neer, dit gaat niet over jou, het is iemand die je nauwelijks kent! Maar mijn lichaam was er niet op voorbereid en reageerde ogenblikkelijk. Stress schoot als een bliksemflits door het lijf. Mijn onderrug verstijfde en die nacht lag ik urenlang te draaien in mijn bed.
De volgende ochtend stond ik kokhalzend in het gras naast de mooie parkeerplaats onder de kastanjes. Ik kwam net weer een beetje overeind, toen er een man aan kwam lopen. “De grindweg hier is openbaar, maar de parkeerplaats niet, het is privéterrein. Je kan hier niet blijven staan, mijn buren doen er moeilijk over. Als ze straks thuiskomen krijg je ongetwijfeld problemen.” Ja, hij bracht het vriendelijk en vond het rot om me weg te sturen terwijl ik ziek was, maar wilde toch het liefst dat ik weg ging. “Prima hoor,” zei ik “Dank u voor het waarschuwen.” Dus sjouwde ik mijn fiets weer naar binnen en trok mijn hele hachje weer terug door het privébos naar de openbare weg. Daar vond ik al snel een brede berm. Ik besloot niet verder te zoeken, parkeerde mijn wandelhuis, en dook meteen mijn bed in.

Ik heb een hele nacht en twee dagen in bed gelegen en nu is het avond. Mijn huisje staat scheef als een oud wijf. De berm die ik vond loopt lichtelijk schuin af naar de sloot. Aan één kant is de grond keihard. De weg is zo smal, dat er regelmatig auto’s noodgedwongen over het gras heen rijden, wanneer ze elkaar passeren. Verderop, richting de sloot, is de grond heerlijk zacht en los en ik zag een paar molshopen. Zolang de mollen mijn huisje niet nog schever graven, is dit geen slechte plek om te staan. Ik sta niemand in de weg en het is geen privéterrein. De auto’s en landbouwgevaartes die af en toe voorbij zoeven neem ik maar even voor lief.
Achter de dikke rietkraag hoor ik geluiden van jonge meerkoeten. Af en toe klinkt er de schelle kreet van een volwassen koet en geplons, alsof ze een ander wegjagen. Het geluid van water klinkt me als muziek in de oren. Ik krijg zo’n zin in zwemmen, om het zieke zweet van me af te spoelen!
Ik word aangetrokken door de zeedijk, die ik in de verte zie liggen. De zeedijk is de horizon en daarachter is het grote water. In de avondschemering loop ik het pad af. Ik weet dat ik het water niet kan bereiken vanaf dit punt, maar toch trekt het me aan. De akker ernaast is ingezaaid met rucola, de blaadjes zijn al tien centimeter hoog. De weg eindigt midden in het land. De Waddenzee lijkt nog heel ver weg te zijn. Ik hoor niks en ik ruik niks. In de verte zie ik grote blokkendozen, het zijn de contouren van de haven van Harlingen. Harlingen, de bedoeling is dat ik daarheen ga. Maar op dit moment ben ik niet overtuigd. Ik voel me moe en somber. Ik twijfel aan het reizend bestaan dat ik koos om dit verhaal te schrijven. Waar zijn al die vriendelijke mensen nou gebleven?
Die avond slaap ik niet direct in. De tientallen muggen zijn onuitstaanbaar. Ik pleeg diverse moorden, voor ik rust vind en uiteindelijk inslaap. Maar het is een goede slaap, waar ik echt van uitrust. En daardoor word ik wakker met een helder idee. Ik ga mensen opzoeken. Er is een geitenboerderij hier vlakbij en daar ga ik heen. Ik strek mijn rug en haal diep adem. De ochtendlucht is nog fris en de lage mist boven het land heeft zich pas net opgelost in de warme zon. Het is heerlijk om mijn benen te strekken. Ik heb de tas met lege flessen bij me om te vullen met water en geitenmelk en in de andere hand houd ik de kaart van Friesland vast. Ze kunnen me vast verder helpen, hoe dan ook.

Het is de biologisch dynamische boerderij van Sander en Marjolein. “Gerbrandastate, landbouw en zorg”, staat er op het bord. Er is een bloemrijk grasveld op te zien, met een grote menigte geiten erachter. In de verte is een breed gebouw met een dak dat geen nok heeft maar in plaats daarvan een lichte ronding maakt. Als ik het pad op loop zie ik hetzelfde beeld in werkelijkheid. Alleen de geiten zie ik niet. Wel word ik verrast door een groot en vriendelijk erf met bloemen, een glooiende weide, bessenstruiken en fruitbomen. Ik zie kippen scharrelen in de boomgaard en langs het pad is een man onverstoorbaar grote blokken hout aan het doorzagen met een handzaag.

 

De oprit is lang en aan de rechterkant omzoomd met oude hoge ratelpopulieren die ruisen in de constante bries van het Friese noorderland. Erachter zie ik een wei met twee ezels. Middenin de wei staan een paar fruitbomen. Een goede plek voor de dieren, die eigenlijk uit zuidelijke streken komen en in koude streken eerder ziek worden. De wei ligt beschut en is aan alle kanten omzoomd door bomen en struiken. Twee witte populieren strekken hun takken ver over de zonnige weide uit. Ik zie gladde lichtgrijze stammen van hoge esdoorns. Nu ik goed kijk, bespeur ik ook verschillende essen. Ik houd van hun fijne geveerde blad, waar toch zoveel licht tussendoor schijnt. Ertussenin staan overal iepenstruiken, die de beschutte bomenhaag compleet maken. Aan de noordkant zijn op één plek geen struiken. Daar is een kleine houtwal gemaakt, het zorgt ervoor dat de binnenwei mooi is afgeschermd tegen gure wind. Ik geniet van de zorg die er besteed is aan deze plek en hoe alles wat hier groeit zijn plek gevonden heeft. Ik geniet van de oude bomen, die er nog altijd staan. Ik kijk nog eens naar de twee ezels. Tevreden staan ze te kauwen en kijken maar heel even op, wanneer ze me zien.

 

Ik loop verder langs de hoge lindes, ze staan al tientallen jaren als slank opgesnoeide wachters langs de oprijlaan. Aan het einde van het lange pad is een erf met een geitenstal. Een vrouw is bezig hooi over het hek te gooien en vele geitenkoppen kijken haar acties vol verwachting tegemoet. Ik vraag aan de vrouw of ik hier mijn waterflessen kan vullen. Dat kan zegt ze, en ze wijst me de kraan. Terwijl ik erheen loop, word ik opgehouden door een man, die zich voorstelt met de naam Simon. Hij biedt me thee aan, het is net pauze. De ontvangst is allerhartelijkst. En uiteindelijk komt de boer zelf aanlopen. Sander is een man van indrukwekkende lengte en een rustige optimistische uitstraling. ”Je mag hier best een paar dagen op de kopwei staan hoor, je staat daar lekker rustig in de schaduw. Je mag hier ook douchen en als je de wasmachine nodig hebt vind ik het prima. De melk krijg je van me.” Ik slaak een verheugde kreet. Iedereen lacht zachtjes. Opnieuw bedenk ik bij mezelf, zie je wel, je hoeft het alleen maar te vragen. Als ze je niet zien, dan kunnen ze je ook niet helpen. Mensen vinden het zo leuk om te geven en de ander te zien stralen van dankbaarheid!
Dan weet ik het weer, het is goed dat ik op reis ben. Juist daarom, om dit mee te maken, het niet allemaal zelf te doen, maar te ervaren wat het is, om hulp vragen en daar verheugd over te zijn. Mijn vertrouwen groeit, als de kruin van een diep gewortelde boom, die zijn takken open naar de hemel strekt.

.