Van kolossale glorie naar draaglijke lichtheid

Het grote werk verminderen naar duurzaam en klein. Vanzelfsprekende passiviteit vervangen voor onafhankelijke en veerkrachtige helderheid. Hoe kom je er toe?

.

.

Onverwacht is het er. Iemand komt met iets uit mijn verleden op de proppen. Het brengt me terug in de tijd en dat zet me aan het denken. Hoe alles er stap voor stap toe heeft geleid dat ik nu eenvoudig leef in mijn kleine huis, op deze plek.
Het begon bij een ex-collega schipper, die komt soms met beelden van schepen of vaarwegen waar we allebei wat mee hebben. Nu liet hij een site zien, waar mijn oude schip, de Koophandel 2 werd beschreven. Voor zulke gepassioneerde liefhebbers zijn schepen persoonlijkheden en dit schip was zeker een persoonlijkheid. Ons schip was gebouwd in 1903, was 21 meter lang, robuust met een elegante geveegde kont. Veel mensen hebben ervan gehouden. In die tijd bouwden ze de boten heel zwaar, de huid was wel 8 millimeter dik, met spanten om de twintig centimeter. Het was nog gebouwd met klinknagels waarvoor twee mannen aan het werk waren, eentje binnen en eentje buiten. Die werkten elke dag met elkaar samen. Mensen wisten wat werken was. De schepen werden met sterke handen goed onderhouden en dat was de instelling ook in die tijd. Als je ergens goed voor zorgt, dan gaat het lang mee.

Mijn man M. en ik wilden dat ook, er goed voor zorgen. Maar M. ging eerder ter ziele dan onze schuit, waar we zoveel plannen mee hadden. Ik hield veel van de Koophandel 2 en wilde hem niet kwijt. Nog een jaar heb ik het geprobeerd, met vrijwilligers. Die vonden het vooral leuk en gezellig. Het project was groot voor dit gezelschap, dit vroeg eigenlijk om een degelijke aanpak met mensen die er helemaal voor gingen. Bovendien had ik nog drie boten en een middeleeuwse werfkelder. In totaal was het 800 M2 aan oppervlak wat ik moest onderhouden. Bikken, schuren, schilderen, of stuken en betegelen. Toen ik ook nog de ligplaats kwijtraakte was het duidelijk. Er was geen andere keus, ik moest het schip wel verkopen. In 2006 kwam hij in Drachten terecht, en daar lag hij vanaf dat moment te verkommeren. Er waren mensen die dit aan het hart ging, via via hoorde ik dat.\

.

De Koophandel 2 in de jaren 50 aan de Albrechtskade in Rotterdam.

Je kunt spijt hebben van alles wat verloren gaat. Maar de ziel gaat door, het krijgt een andere vorm. Het schip heeft mij geïnspireerd in de manier hoe het gemaakt is, hoe het leeft als hoedanigheid. De vormen die ik maak, komen rechtstreeks van de schepen waaraan ik heb gewerkt, alleen is alles veel kleiner en lichter. Ik heb begrepen hoe je moet zwoegen om het schip in zijn volle glorie te laten stralen en dat dit werk nooit ophoudt. Dit heeft mij tot bepaalde keuzes geleid. Ik bouwde mijn huis klein en op wielen. Het kan bewegen, net als een schip, maar dan op het droge. Het nodige onderhoud heb ik minimaal gehouden, zodat ik hier oud kan worden zonder dat ik door het vele werk snel oud en moe ben. Het is niet groot, maar wel behaaglijk en ik ben onafhankelijker dan de meeste mensen. In noodsituaties zal ik nauwelijks verschil ervaren, met mijn manier van leven. Ik red me wel.
Iets moois bestaat niet zomaar. Iets groots en indrukwekkends ook niet. In deze tijd leven we op grote voet, grote huizen, grote auto’s. We weten niet meer wat een werk ervoor nodig was. Alles wordt vanzelfsprekend onderhouden of vervangen zonder dat we er zelf veel voor hoeven te doen. Hoelang nog? Ondertussen zijn er steeds minder mensen die praktisch werk kunnen verrichten. Dat is jammer en we worden steeds afhankelijker van grote bedrijven die ons moeten voorzien. Ik leef nu met veel genoegen in mijn kleine huis zonder badkamer of waterleiding. Ik heb het zelfgebouwd en ken elk hoekje. Als er een probleem is kan ik dat tot nog toe altijd oplossen. Ik vind het niet erg minder voorzieningen te hebben en heb mijn manier om daarmee om te gaan. Toch, maar weinig mensen zullen vrijwillig zo’n simpele levensstijl aannemen en soms worden ze er op veroordeeld.
Er zal een dag zijn dat niets meer vanzelfsprekend is. Dan zal het veranderen. De dag dat niet alles zomaar te vervangen is en de dingen weer een ziel krijgen. Alles in het leven moet hanteerbaar zijn, voor nu en in de toekomst. Dus ga ik uit van wat ik zelf wil en aan kan. Dus hier woon ik dan, in mijn eigen mooie lieve zelfgebouwde huis. Klein, maar wel geïnspireerd door de schepen waar ik aan werkte. Het ritme van de spanten, de huid, en hoe dit alles leeft in zomer en winter, bijna als een organisme. Het leven inspireert mij zelf en ik pas me aan aan de omstandigheden. Ik zou hier nog jaren kunnen wonen. Laat iedereen die eenvoudig leven wil dit kunnen doen.

.

.

Eenvoudig leven in een Meth

Wonen in een Mobile Ecologic Tiny House

.

Liever luisteren? Klik op de knop onderaan de tekst.

Ik heb een eigen huis. Al zien sommige mensen een huis anders voor zich, voor mij is het enorm bevredigend te wonen in mijn zelfgebouwde Meth. Een mobiel ecologisch tiny house, zo noem ik het. Ik ben vrij in eenvoud.

Als je een eigen huis hebt, ben je vrij en zelfstandig. Hoe groter hoe beter, vindt men. Dat is een goede investering voor de toekomst. Zo denkt men al jaren en de hele politiek, van links tot rechts speelt daarop in. Maar eigenlijk is het een ingewikkelde toestand en dat wordt alleen maar ingewikkelder. Er worden dure huizen bijgebouwd, want de grondprijzen stijgen flink. Alleen de mensen die dat kunnen betalen verhuizen naar hun nieuwe kasteel. Anderen kunnen doorstromen in de goedkopere woningen, die leeg achterblijven. Mensen in die grote dure huizen bemoeien zich nauwelijks nog met de buurt of met anderen die het minder treffen. Het is steeds meer ieder voor zich.

Deze week ontmoette ik Albert. Hij woont in een dorp in de buurt en stond hier op het veld van de camping, even weg van zijn gezin. Hij hoefde niet zo nodig ver weg, als hij maar lekker kon aanrommelen rond zijn tent. “Ik ben sociaal werker” zei hij. “Maar ik mis het werk met mijn handen. Ik droom ervan om, wanneer ik met pensioen ben, het kaatsveld te onderhouden.” Het is een eenvoudige echt Friese droom. Elk zichzelf respecterend Fries dorp heeft namelijk een kaatsveld en de oude traditionele sport wordt nog steeds fanatiek beoefend. Het is een van de dingen die de gemeenschap nog altijd samenbindt. “Ik zou het heel mooi maken, zoals het nu ook is, strakke randjes met bloemen eromheen.” zegt Albert stralend en dan denkt hij even na. “Maar als ik in een groot huis terecht kom, dan denk ik niet dat ik daar tijd voor heb.” Ik raad hem serieus aan dan geen groot huis te kopen. Ik hoop echt dat hij het gaat doen, met dat kaatsveld. De plek waar het hele dorp samenkomt.

Maar hoe kom je aan een huis? Het mooiste is als je zelf je huis kan bouwen, samen met de buren op een plek waar je je thuis voelt. Een huis dat even groot is als alle andere van het dorp, zodat iedereen gelijk is. Zo was het vroeger, op vele plekken in de wereld. Op sommige plaatsen is dat nu nog zo. Het is fijn om iets zelf te bouwen. Ik snap Albert wel, dat hij het mist, het werk met de handen. Ik ontwierp en bouwde mijn eigen huis, het brein en de handen werkten samen. Nu is het een plek die helemaal op mij is afgestemd. Ik noem het een Meth, een Mobile Ecologic Tiny House.

Het is ecologisch omdat het gebouwd is van zoveel mogelijk ecologische materialen. Maar ook ben ik deel van de natuur om me heen, met ogen, oren en handen. Ik plant bomen en werk aan de biodiversiteit, vier jaar nu, op deze boerderij. Ik sta er ingeschreven en de gemeente weet ervan. Zolang ik hier werk heb blijf ik.

De manier hoe er tegen woningen en woningbouw wordt aangekeken, loopt dood. De twintigers van nu ervaren dat aan den lijve en zoeken naar oplossingen. Een klein mobiel huis is ook zo’n oplossing. Ik denk dat we creatieve wegen op moeten zoeken, met eenvoudige haalbare doelen. Er zal niet altijd iemand zijn die ons de weg wijst. Een nieuw avontuur ligt voor ons.

Kom eerst maar eens los!

.

.

Luister hier naar het voorgelezen verhaal van 4 minuten.

Ik ben verhuisd. Het is maar een klein stukje. Maar toch betekent dat heel wat. Het is de eerste stap richting vertrek. Op dit moment sta ik pal voor de weg. Ik blokkeer de oprit. Een auto kan er niet meer langs. ‘Geeft niet,’ zegt mijn buurvrouw. ‘Ik zet de auto wel verderop neer, in de berm’. Dat is aardig van haar.

Nee, ik kan niet zomaar weggaan, van de ene dag op de andere. Dat heb ik de voorgaande keren ook gemerkt. Al drie keer eerder ben ik eerst een stukje opgeschoven, voor ik uiteindelijk vertrok. Om te wennen. Al heb ik wielen die rollen, ze zakken toch de grond in. Zo voelt het voor mij zelf ook. Ik raak geworteld op een plek. Dus voor het losmaken neem ik de tijd. Zoals een beer uit zijn hol komt na zijn winterslaap. Die rent ook niet meteen weg. Hij gaat eerst om zich heen zitten kijken. Toch?

De kachel brandt. Buiten valt een fijne motregen die kleine spatjes maakt op het raam. De asfaltweg glimt van de vele regen. Auto’s rijden nu pal voor mijn deur langs. Ik wen aan de weg, want dat wil ik. Campina melkwagens, sportpaardentransport, trekkers, het komt allemaal voorbij. Ik doe de bovendeur open en kijk naar buiten. Tegelijkertijd stapt aan de overkant de buurvrouw in haar auto. Ze steekt achteruit de weg op en wanneer ze voor me staat, draait ze het raampje open. ‚We zouden nog steeds thee bij je komen drinken. Je gaat toch nog niet weg??’ Ik stel haar gerust. Nee, ik ga nog niet weg. Ik ben nog niet klaar. We hebben nog het hele weekend. Ze glimlacht tevreden. ‚Dat is dan afgesproken.’ Ze draait het raampje weer dicht en rijdt verder.

Ik kijk naar de dikke haag waar ik tegenaan sta. Het lichtgroene blad groeit als een fris kleed over de gesnoeide haag heen. Kijkend door het raam zie ik hoe het uitzicht compleet veranderd is, door een paar meter verderop te gaan staan. Het is al heel wat, dat die verhuizing gelukt is. Want vijftienhonderd kilo verplaats je niet zomaar. Er komt van alles bij kijken. Het is leuk om daar de tijd voor te nemen. Hoe dat ging, dat kan je zien in dit grappige filmpje.

Nog even, en dan ga ik de weg op. Wanneer dit blog uitkomt, ben ik onderweg!

Ijs en weder dienende.

.

.

.

Een huis dat zweten kan

.

.

Steeds meer begin ik te beseffen dat een klein huis leeft. Het is als een tweede huid, die aandacht nodig heeft en waar je af en toe even in alle hoeken en gaten komt, om te poetsen, te boenen en te smeren, net als een ouderwetse scheepsmotor. Het kleine huis wil gekend worden! Dat is een reden dat ik heel blij ben dat ik mijn mobiele stulp zelf heb gebouwd. Ik ken het als mijn eigen lichaam.

Het is één uur in de nacht. De kachel is al uitgegaan. Ik lig in bed, het schapenwollen dekbed hoog opgetrokken om mijn schouders en mijn hoofd goed ingepakt in een sjaal. De wagen schudt heen en weer door harde wind en regen plenst op het dak. Ik zie het zo voor me. Het dak ziet er weer net zo hobbelig uit, als voor ik de buigtriplex ertussen legde. De platen zorgden ervoor dat het dak er netjes uit zag. Maar onder die schone schijn voltrok zich een kleine ramp. Wat ben ik blij dat ik het op tijd ontdekte…  De constructie zelf was nog helemaal onaangetast!

Ik wilde geen dag langer wachten. De schimmel die ik in de dakplaten had ontdekt moest meteen verwijderd worden. Niet met smerig chemisch spul, nee ik zou drastisch te werk gaan en alle platen vervangen. Het was heerlijk windstil vriesweer, perfect voor de klus. Ik genoot van de heldere winterzon en hoopte dat het nog een tijdje zou aanhouden. Na twee dagen peuteren hing het dakzeil weer los naar beneden, als een slappe huid die los aan  een ruggengraat hangt, over alle ribben heen. Ik heb het rondom vastgebonden met een touw. Het leek nogal overdreven, met dit windstille weer.

En nu lig ik in bed en luister naar de wind. Wat ben ik blij dat ik het dringende deel van de klus klaar heb, en dat ik het zeil  zo goed heb vastgeknoopt. Want o, wat waait het! Zit het echt wel vast genoeg? Ik maak me zorgen om dat ene hoekje, waar het zeil wat aan de korte kant is. Ik draai me onrustig om op mijn andere zij, maar ik sta niet op om te kijken. Ik zie het wel, morgen. Om twee uur gaat de wind liggen, en val ik in een diepe slaap.

.

Dakzeil dat los in de goot hangt

.

De volgende ochtend wordt ik uitgerust wakker. Door het venster van mijn voordeur zie ik regenwolken voorbij jagen en tegelijkertijd schijnt de zon. Mijn huisje is flink afgekoeld en ik loop naar de kachel om hem aan te steken. De kachel staat in de hoek, pal onder de kritieke plek waar ik vannacht aan dacht. De vensterbank er naast is nat. Dus toch! Ik veeg het droog en doe mijn terreinlaarzen aan en ga naar buiten. Ik klim op de steiger en zie dat het zeil in de hoek niet goed zat vastgeklemd. Het heeft gewapperd en er onder is het een beetje nat. Ik trek kleine stukken natte wol er uit en leg het zeil weer terug. Dit keer zet ik het zo vast dat het geen kant meer op kan. Ik leg de wol te drogen bij de kachel en zet het plafond op de ventileerstand.

.

Plafond in de ventilatiestand, even een ribje losmaken

.

Wonen in een klein huis is een uitdaging. Hoe kleiner het huis, hoe groter de mogelijke problemen in de vochthuishouding. De warme vochtige lucht stijgt omhoog. Bij mij gaat het dwars door de wol heen en vindt het koude vlak van het dak. Vooral boven het bed is het erg. We bestaan immers voor 80 % uit vocht en wasemen in alle rust een hoop uit. Waar gaat dat allemaal heen? Ik ben blij dat ik het dak zo heb gemaakt, dat ik overal bij kan.

.

Zo erg was het

.

Nu is de vraag, hoe los ik dit probleem op. Ik heb een plan en hoop dat het werkt. Misschien heb ik straks een huis dat zweten kan. En weet je? Eigenlijk vind ik het helemaal niet erg dat ik weer iets heb om mijn tanden in te zetten…

.

Op poreuze vlakken plant de schimmel zich snel voort

 

.

WERKGESCHIEDENIS
Wat deed ik om het vocht kwijt te raken?

Ik ontwierp een huis met zo min mogelijk koudebruggen. Ik maakte ventilatiegaten onder in de muur en onder de vloerspanten en uitneembare drempels. Ik koos voor ademende isolatie, zelfs in de deuren zit het. Verder maakte een dampkap in het midden van het dak met aan weerszijden een kier, waar de condens weg kon. Boven de isolatie, pal achter de goot kwam ook zo’n kier. Maar de dakplaten, die ik pas later toevoegde, lagen er onbehandeld én poreus op en zonder folie. Dan werkt die mooie kier dus niet. Het nieuwe materiaal ga ik eerst grondig behandelen.

Het kastje onder het bed ruikt niet muf en is goed gelukt. De vloer is warm en droog. De ramen lekken niet en de drempel laat niets door. Het is snel warm, door kachel en door zonnewarmte door de ramen. Het dak is waterdicht. Ik ben tevreden over mijn ontwerp. Nu verder.

HET VOORBEHANDELEN EN CONSERVEREN VAN DE PLATEN                                                                    Ik verwijder alle schimmelresten op het EPDM grondig met soda en daarna met azijn. Zelfs al zie ik niks meer, liever een keer teveel gepoetst dan te weinig. De nieuwe dakplaten impregneer ik met hele dunne olie, die er diep intrekt. Dat doe ik twee keer. Dan volgt een dikkere perkoleumlaag, die ik meng met de dunne olie. Dan komt een tweede onverdunde perkoleumlaag, die er meer bovenop blijft liggen. Daarna schuur ik het. Vervolgens kan er hoogglans verf op, op lijnoliebasis. Als de verf goed hard is ontvet ik het, schuur het nog een keer en smeer er een laag dunne contactlijm op. Uiteindelijk komt op speciaal uitgekozen plekken een laag dampkerende folie.

.

.

HET WERKPLAN VAN HET ZWEETSYSTEEM
In het uiterste midden zorgt de dampkap ervoor dat ik mijn vochtige lucht kwijt raak. Naast het midden, voor het dak naar beneden afbuigt, komt dampkerende folie tegen het behandelde hout en ook onder de wol, achter de plafondbekleding. Verder opzij, aan de schuine zijkanten van het dak, plak ik geen folie maar EPDM tegen het dak en verder niks dan de doorlaatbare wol.
Ik hoop dat de vochtige lucht condenseert tegen het koude oppervlak van de schuin aflopende zijkant. Ik laat de EPDM als een uitstekende lap door de kier steken, die onder de goot zit. Ik hoop dat de gecondenseerde damp in druppels zijn weg naar buiten zal vinden. Op die manier werkt een luchtontvochtiger ook!

Dat wordt een mooie klus. Maar zover is het nog niet. Ik wacht tot de eerste warme lentedagen, zodat alles goed droog is. En ondertussen heb ik alle tijd om alles voor te bereiden!

.

De zweetkier onder de goot

.

 

Van binnen, essenhouten boog met stuivers als uitvulling

.

Boog van buiten, in de zweetkier (moet ook in de olie.)

.

.

 

Eindejaarsfilm

.

Vlak voor het nieuwe jaar begint, wil ik iets bijzonders presenteren. Geen blog, geen tekening, geen gedicht, geen korte video, maar een film, dè film!

In deze tijd worden oude dingen worden afgerond. We nemen afscheid van een jaar met spijt of met voldoening, of alles tegelijk. Voor mij waren deze donkere dagen ideaal om het  nog een tweede keer te beleven, in een flitsende samenvatting. Ik maakte een film van de bouw van mijn “wooncocon”. Al het beeldmateriaal, meer dan drie jaar bouwen, heb ik gerangschikt. Ik heb er een verhaal van gemaakt, dat hopelijk niet alleen goed te volgen is, maar ook prachtige sfeerbeelden geeft.

Ik kon mijn droom waarmaken op deze minicamping in Brabant, waar ik heel dankbaar voor ben. Alle omstandigheden waren perfect voor deze film. De verstilde beelden in de winter zijn adembenemend en in de lente hoor je slechts het gekwinkeleer van de vogels. Je kan hier werken met een ideale concentratie zonder stoorzenders. Ik heb het hele proces consequent vastgelegd. Niet alleen met mijn huisje, maar ook over de film ben ik  helemaal tevreden.

Ik hoop dat dit verhaal zijn weg vindt en dat het nog menig enthousiaste bouwer inspiratie biedt. Of laat het er zijn, gewoon als verhaal, om naar te kijken en van te genieten.

Ik wens jullie veel kijkplezier en alle mogelijkheden om je dromen waar te maken en van dat proces te genieten. Een vitaal 2018!

.

.

Het laatste idee is om mijn wooncocon in een kas te zetten van 40 – 50 M2. Dan heb ik daarin mijn buitenkeuken en composttoilet, kruiden, druiven, tomaten, komkommers en de kleine stekken voor ze de koude (klei)grond in kunnen. Later meer daarover.

.

.

Een bed in een huis als een buik

.

.

.

Ik kan niet slapen
lig met open ogen
naar boven te kijken
naar essenhouten bogen

Ik heb geen bed
in lineaire tijd
waar ik verloren zoek
naar geborgenheid

Ik heb geen bed
in een huis dat echoot
mijn nest omarmt me
als een zachte schoot

Mijn bed is warm
mijn dak is zacht
mijn wand is stof
mijn engeltje lacht

Met ogen halfgesloten
zo duik ik met een gaap
in koesterende warmte
tot ik werkelijk slaap

.

.

.

Zomaar verhuisd

.

 

De lente is de tijd van nieuw begin. Dromen, in de winterstilte uitgegroeid tot plan, breken open als een dikke knop van een jonge loot en beginnen te groeien. Onafgesproken komt alles tegelijkertijd.

Ineens is het gebeurd. Het leek zo te moeten. Ik ben verhuisd. Het was helemaal niet mijn bedoeling, het was kennelijk zo ver. De stoffeerder heeft de kussens gebracht. En toen ze er lagen, was het gelijk een echt huis. Het huis lokte mij. „Weet je wat,” dacht ik, „ik breng er vast wat boeken naar toe.“ En na de boeken dacht ik, ik kan er ook wel wat kleren heen brengen. Zo ging het.

Met armen vol loop ik heen en weer over het veld, van mijn ene wagen naar de andere. De nieuwe is veelbelovend en blauw als de lucht van een winterse zonsopgang. De oude ziet er een beetje haveloos uit. Hier en daar bladdert de roodbruine verf en de ramen zijn vuil. Ik heb haar de laatste tijd verwaarloosd. Mijn eigengebouwde huis werd almaar mooier. Hoe dichter bij de verhuizing, hoe meer ik het verval negeerde van dat, wat ik achter zou laten. Ik verlangde naar mijn nieuwe leven.

.

Het verval van het oude, verlangend naar nieuw leven

.

Wat voor de één een vervagend leven betekent, is voor de ander een unieke kans. De vernieuwing van mijn oude wagen staat al op de drempel. Er is iemand wiens handen jeuken om aan de slag te gaan, te krabben en te schuren en blauwe luchten en bloemen er op te schilderen.
Want de oude wagen is eigenlijk al niet meer van mij. De nieuwe eigenaresse wacht tot ik klaar ben. Hoeveel geduld heeft ze nog? Terwijl ik steeds vaker heen en weer loop komt ze bij toeval aanlopen. „Mag ik even in de wagen zitten om te voelen hoe het is?“ vraagt ze „Dan kan ik vast een beetje aarden.“ Ik zeg lachend dat ik het prima vind en dat ze precies op het juiste moment komt. Ik roep haar na dat het al een stuk leger is, daar binnen.

Leegte is belangrijk voor het fantaseren. Ik houd van leegte en gun iedereen die stille veelbelovende en uitnodigende ruimte. Ruimte om dromen uit te werken.

 

Kristallen voor het raam

.

De lente is de tijd van nieuw begin. Dromen, in de winter sterk geworden, breken open als een dikke knop van een jonge loot en beginnen te groeien. Onafgesproken komt alles tegelijkertijd. Het is als dominostenen, die met zorg zijn neergezet door een onzichtbare hand. Ineens beginnen ze te vallen. Eerst eentje. Dan de volgende. En dan gaat het opeens snel. Dat is het moment. Zonder veel moeite kan er veel tot stand worden gebracht. Gewoon, omdat het er de tijd voor is. Ik ben één zo’n steentje in een heel groot veld, nietig als een zandkorrel maar tegelijkertijd is mijn bestaan net zo essentieel als een zonnestraal. Ik sta precies op de juiste plek en waarom dat weet ik niet. Ik maak er wat van, zie alles als een uitdaging en geniet. Ik werk, ik kijk, ik schrijf. Ik ben.

 

Zithoek te transformeren tot bed. Ontbrekende deel hangt er boven, met de transparante plaat er in, is het ook te gebruiken als tafel. Het ontbrekende stuk matras staat rechtop onder de linkerbank, net te zien op eerste foto.

.

Alles werkt zoals ik het bedacht had, alleen moet er hier en daar nog wat bijgewerkt worden. Als dingen in gebruik genomen worden, blijkt het soms net ietsje anders uitvallen dan berekend. Zo zakt de bedbalk iets meer door dan ik dacht, waardoor het ene kastdeurtje klemt als er iemand op zit. Het zijn maar een paar dingetjes.

Inmiddels is een groot gedeelte van de spullen over, vooral boeken en kleren. Het is verbazingwekkend hoeveel ik kwijt kan zonder dat je er iets van ziet. En ik heb nog steeds een hoop ruimte over! De grote kast onder de vloer is nog steeds helemaal leeg. Daar komen straks gereedschappen en kampeerspullen. De keukenuitrusting moet ook nog, maar daarvoor maak ik een lichte kist, die ik open kan klappen tot buitenkeuken.

 

.

Nu ik ben verhuisd en de lampjes kunnen branden, lijkt het of het af is. Maar er is nog steeds veel te doen. De raamluiken, het egaliseren van het dak, het verbeteren van het energiesysteem en nog veel meer. Iets wat klein is, een huis of een ander ding, is niet per definitie minder werk. Zeker niet als het een huis is dat 23 luiken of deurtjes heeft die open kunnen. Alles moet perfect kunnen sluiten en niets mag elkaar in de weg zitten! Bijna ongelooflijk dat dat kan, in een huis van zes vierkante meter!

.

.

.

Klein, mooi en handig

.

 

In de kern van het huidige leven, zit de kiem van het nieuwe al verborgen. Het is als een jas, waar je aan werkt tot die past, om dan het oude af te werpen en het nieuwe aan te trekken. (Alowieke)

.

 

Ik sta in de keukenhoek van mijn oude woonwagen en veeg voor de zoveelste maal het aanrecht schoon. Het is een normaal aanrecht, zoals in alle huizen. Er zit zelfs een echte wasbak in. Het is een grote, dus dat betekent nog meer om schoon te maken. Ik heb er een sport van gemaakt om mijn watergebruik te minimaliseren. Het staat in een mooie glazen pot op het aanrecht. Daar past een grote wasbak helemaal niet bij. Er staan nu drie dingen in, die ik toch ergens kwijt moet: een smoezelig afvalbakje, een glazen potje voor vuil water en een wit kommetje met schoon water om plakkerige handen af te spoelen. Omdat ik de wasbak eigenlijk een lelijk, nutteloos ding vind, besteed ik er maar weinig aandacht aan en ook aan wat er in staat.
Het is voor mij de kunst om in de nieuwe wagen van banale dingen iets moois te maken. Ik maak er graag een hoekje van dat praktisch is, niet groter dan nodig en waar ik met plezier naar kijk. Er komt gèèn wasbak. En het gore vuilwaterpotje wordt straks ingeruild voor een mooie kleine kruik, die op een plankje staat te pronken. Hoe kleiner hoe fijner.

Ik erger me steeds meer aan te grote, zinloze dingen in huis. Zo is er het tweepitsgastel, waarvan ik er altijd maar één gebruik. Eigenlijk vind ik het hele aanrecht veel te groot. Er zijn stukken van het aanrechtblad die ik niet gebruik. En dat komt toch weer vol te staan, met wàt eigenlijk? En ik moet elke keer opnieuw alles optillen bij het schoon maken.
Er zijn ook dingen die simpelweg onhandig gemaakt zijn. De keukenwand zat er al. Het is grof timmerwerk van ruwe planken. Die wand is altijd goor, want ruwe planken zijn lastig schoon te krijgen. En de kurkvloer, die ik zelf heb gelegd, is bij de deur opgebold door vocht. Door het zwellen laat de kurklaag los en er zitten nu kieren tussen. Dat komt omdat de deur niet afwatert en harde regen onder de deur door sijpelt. En zo is er meer, wat beter kan. Ik heb veel van deze woonwagen geleerd. Hoe ik dingen wel en niet wil. Het is een goeie plek geweest en er waren ook veel mooie dingen. En nu ben ik er klaar mee.

 

 

De nieuwe wagen is bijna bewoonbaar. Ik werk hard. Ik wil eindelijk wel eens verhuizen. Hoewel de nieuwe wagen de helft kleiner is, voelt dat niet zo. Het is er licht en open en ik heb het gebouwd in een gelijkmatig ritme, met verrassende details. Het is bijna als muziek, als een symfonie.
De indeling is precies zoals ik het wil. Dat alles geeft me het gevoel van ruimte en vrijheid. Het is een schatkist aan lang uitgewerkte ervaringen en dromen, nu tastbaar geworden in dit éne.

Straks kan ik er werkelijk in trekken. Ik verheug me er op.

 

.

Het bed maak ik op zeventig centimeter hoogte en eronder is kastruimte. Het middelste gedeelte, wat nu ontbreekt, wordt ook gebruikt als tafel. Je kan de kussens opzijleggen en als rugleuning gebruiken en de tafel ophijsen aan touwen, tot gewenste hoogte. Je kan hem ook tot aan het dak hijsen en dan kan je daar staan of lopen, dansen of ijsberen. Er zit plexiglas in de tafel zodat je er doorheen kan kijken en het daklicht kan blijven zien, wanneer hij tegen het plafond gehesen is. Ik doe mijn best om in alle keuzes die ik maak ruimte te scheppen, of de illusie ervan. De materialen die ik gebruik, zijn meestal natuurlijk. Maar soms is kunststof echt handiger en dan kies ik daar toch voor.

Om ruimte te scheppen heb ik veel kastruimte onder de vloer gemaakt. Je kan erbij via vijf luiken. Het frame van de kast is klaar, het maakt deel uit van de wagen. Ik moet hem nog wel muisdicht maken.

Het valt me op dat dingen die ik maak, steeds opnieuw lijken op muziekinstrumenten. Kijk naar de onderdelen van dit bed. Het lijken wel twee piano’s.

 

 

.

 

 

 

 

Mooi werk schept moed

.

wandafwerking-3

 

Ik ben in mijn nieuwe huisje aan het werk. De uren vliegen voorbij en ik ben goed op dreef. Gestadig ga ik voort, in alle rust en ongestoord. Het begint al een beetje schemerig te worden, maar ik wil graag afronden waar ik mee bezig ben.
Ik sta met een wandpaneel in mijn hand. Ik heb het zojuist op maat gezaagd. Het dunne triplex heeft aan de randen een paar bochten en inhammen, waar de dakbogen precies in passen. Ik schuif het paneel achter de paal langs, die de vloer met de middelste dakboog verbindt. Als ik een beetje buig, duw en schuif, kan ik hem mooi op zijn plek manoeuvreren. De paal heeft een paar handige plankjes, niet groot, je kan er net een flinke bloempot op zetten. Dat komt nu mooi van pas. Ik schuif de plaat achter de plankjes langs en ze houden hem mooi op zijn plek. Ik doe een stap achteruit en kijk tevreden glimlachend naar het resultaat. De stugge lap ongebleekt katoen, die de beddewand bekleedt, verdwijnt achter het zojuist geplaatste wanddeel. Het ziet er keurig afgewerkt uit.
En nu komt de kroon op dit stukje werk. Die ligt al een paar maanden klaar. Het is de strook van een bamboestengel, rechtstreeks van een biologische Nederlandse kwekerij gekocht. Nu mag hij zijn dienst bewijzen! Ik spring van het bordes af, mijn ene voet raakt kort het omgekeerde kistje, dat als trapje dient en dat al vele kleuren heeft gehad, omdat ik er steeds mijn kwast aan schoon strijk. Het gras is nat en wat modderig omdat ik steeds over hetzelfde stukje loop. Rustig loop ik verder, anders glijd ik nog uit met mijn klompen in de modder. Ik duik onder de wagen en pak de strook bamboe. Ik strijk over de binnenkant, met mijn vinger. Mijn vel is meteen vuil. Eerst maar even flink op schrobben.
Eenmaal schoon gepoetst, komt de goudgele kleur van de bamboe prachtig tot zijn recht. De driehoekige uitstekende delen zijn bijzonder om te zien. Dit zijn de delen die de segmenten van de plant van elkaar scheidt, die de plant zijn stevigheid geeft. Al met al is het een mooi ding. Ik loop er mee naar de hoek, waar het houten wandpaneel plaats maakt voor het ongebleekte katoen. De rafelige bovenkant van de lap is nog zichtbaar en erboven zie ik een smalle strook schapenwol uitpuilen. Daar begint de kromming van het dak, de essenhouten bogen houden als een ribbenkast de zachte massa vast van wol en stof, die erboven ligt. De stof vormt zich als een glooiend vel ritmisch naar het harde skelet dat ik ervoor gemaakt heb.
De bamboe sluit de rafelige, uitpuilende kier netjes af. De harde glimmende buitenkant heeft precies de juiste kromming en ik plaats hem tegen de houten spanten aan. De binnenkant van wat ooit een hoge groene stengel was, is nu zichtbaar. De driehoekige uitsteeksels van de segmenten kloppen perfect met het ritme van de dakspanten, alsof het ervoor gemaakt is. Nu vastmaken. Ik geniet ervan hoe snel dit gaat, na zoveel langdurige klussen. Twee gaatjes erin, touwtje er doorhalen en klaar is Kees.

Ik loop naar de deur om op een afstandje te kijken. Ineens is het een echte kamer, met een klassieke uitstraling. Ik heb er hard voor gewerkt en het is nog niet klaar. Maar te zien dat het zò bijzonder mooi wordt, dat schept moed om door te gaan. Doorgaan, tot het af is.

 

wandafwerking woonwagen geïnspireerd door yurt

.

 

PRAKTISCH VERHAALTJE OVER DE BOUW

Ik ben nu bezig met de inrichting. Daarvoor heb ik alles opgeschreven wat ik in mijn huis wil hebben en houden. Met de rolmaat ben ik al mijn bezittingen langs geweest. Wat past kan er in, wat niet past gaat weg. Daar ben ik inmiddels heel resoluut in geworden. Het is een korte overzichtelijke lijst geworden. De kastjes en bergplanken maak ik zò, dat de spullen er precies in passen. Ik maak laden en dienbladen op maat, de vensterbank eindigt als sokkenbak en erboven komt een smal laptopkastje aan de wand. Het is een flinke investering in tijd en het kost weer twee grote platen populierenhout, maar dan ben ik ook echt helemaal tevreden. Voor minder doe ik het niet.

werkboek-mijndingenlijst

Ik maak alle kastjes binnen van populierenhout. Dat is erg licht en werkt prettig. Het is wel iets duurder, maar omdat dit mijn enige echte huis wordt, heb ik het ervoor over.
Dat ik de wand bij het bed niet met panelen heb bedekt, maar van ademende stof heb gemaakt, is niet voor niks. Zeker als je met zijn tweeën bent wasem je een hoop vocht uit ’s nachts. De stof en de wol kan nu dat vocht absorberen en weer afgeven als de lucht droger wordt. Zo houd je de luchtvochtigheid in huis prettig en constant.

 

werkboek-inrichting beddehoek

 

Verder moet er aan de buitenkant ook nog veel gebeuren. Het dak is geweldig en doet wat het moet doen en lekt nergens. Maar van een afstandje zie je de spanten bovenop het dak door het rubber heen en het ziet er rommelig uit. Dus heb ik iets bedacht waardoor ik het mooi glad en gelijk kan maken en wat toch heel licht is. Dat wordt een bijzonder klusje en daar zal ik tegen die tijd verslag van doen. En ik moet nog verder met de gootafwerking en de raamluiken. Maar dat komt straks, in de zomer, tegelijk met de zonnepanelen en het aanleggen van de elektra.

Tot slot wil ik nog even een mededeling doen. Het kan dat sommige lezers nieuwsgierig worden en graag eens zouden komen kijken en kletsen. Ik houd van nieuwsgierige mensen met een open blik, maar op dit moment komt uitgebreid bezoek niet uit, ik heb concentratie nodig. Natuurlijk kan je hier altijd een tentje op komen zetten om te genieten van de rust. De camping is geopend. Je kan een kop koffie bij me drinken in de ochtend of aan het einde van mijn werkdag. Maar als mijn huisje af is, dan maak ik echt tijd voor de inwijding. Dan mag iedereen komen kijken.

Een hele verschijning

.

.

bouwen-eindfase-woonwagen

.

.

Dinsdag elf oktober. Als ik wakker word, schijnt de zon met goud licht door het witte gordijn van het keukenraampje. Ik draai me om in bed, om ernaar te kijken. De lakens zijn koud en klam, waar ik niet lig. Gauw trek ik het dekbed op zijn plaats, zodat ik weer onder het warme stuk lig. Ik staar naar boven. Drie vliegen zitten roerloos op het plafond. In de hoek van het bed ligt een zakdoek. Die is Dick zeker vergeten, toen hij gisteren weer terug fietste naar Eindhoven. Over tien dagen is hij er weer.
Hoewel ik weer alleen ben op het veld, voel ik me tevreden. Het is fijn om thuis te zijn. Het was heerlijk op Schiermonnikoog en ik heb genoten van de ruimte en het ongerepte landschap. Ik heb gedanst op stille plekken in de duinen.
Terugkomen was lastig. Het veld was verlaten, zoals bijna altijd. Ik zei wazig gedag tegen de kippen. Er zijn vele zingende roodborstjes, koolmezen die me begroeten in de ochtend, en er zijn muizen die wegschieten tussen de struiken. Er is zelfs een uil, ’s avonds in de schemering. Maar als ik ben weggeweest, dan is dat allemaal niet meer genoeg, dan zie ik het ineens niet meer. Er is iets wilds in mij, dat wil uitbreken en ik vraag me af: „Wat dòe ik hier?! Ga ik hier voor de vijfde maal de winter in mijn eentje doorbrengen? Moet dat nou echt?“

Maar ik weet dondersgoed wat ik hier doe. Ik bouw een wagen. Daar draait het om. Afmaken, tot het rolt. Hoe rustiger ik de dingen aanpak, hoe grondiger en hoe groter de kans van slagen. Het krijgt steeds meer de vorm die ik twee jaar geleden uitgetekend heb.
De wagen staat op een andere plek, en ik heb alles eromheen opgeruimd voor een frisse nieuwe start. Mijn nieuwe huisje straalt in de najaarszon. Nu kan je haar ook van afstand kan bekijken. Soms komt er iemand. „Het is echt een verschijning, ik ben onder de indruk“ zegt èèn van de buren genietend. Ik word warm van het compliment. Het geeft nog mèèr energie dan mijn favoriete kom havermout.

De laatste loodjes kunnen zwaar zijn. Er is veel werk aan de wanden, het dak, de luifel en de twee goten. En natuurlijk werken we aan het verplaatsbare systeem van zonnepanelen. Veel is boven het hoofd.

Om met het dak bezig te gaan, ga je binnen op de werktafel staan. En dan moet je jezelf tussen de dakspanten door zien te wurmen, tot je er met je borst en schouders boven uitsteekt. Je staat dan klem en je kan je niet meer omdraaien. Als je dat wilt, dan moet je eerst weer terug.
Of je neemt de trap. Er is een uitklaptrap die altijd wiebelt. Die ga ik op en af, soms dag na dag. Nu en dan laat ik iets vallen. Dan klauter ik naar beneden en weer naar boven. Maar ik heb het er allemaal voor over. Want o, wat wordt het mooi! Het wordt mooier dan ik had kunnen bedenken…

Ik ga nu eerst de ramen erin zetten, voor het gaat regenen. En zo blijven we keuzes maken, de ene na de andere…

 

.

.

https://youtu.be/0AayOzNpSHg