Sombere twijfel en een helder idee

.

.

 

Luister hier naar het voorlezen van dit verhaal.

.

“De wereld is mooi!” had ik net opgeschreven. Ik was lekker op weg, trof overal aardige mensen en het schrijven erover ging goed. Tot ik mijn chatbox op facebook weer eens opende. Ik kijk daar nog zelden in en vond een heel lijstje ongeziene babbels. Plotseling werd ik verrast door een onvriendelijk berichtje dat ik niet begreep. Ik staarde ernaar met ongeloof, het was of ik in een vriendelijk lentebos liep en er opeens een nijdige parkwachter voor me stond. Mijn verstand zei, joh, leg het naast je neer, dit gaat niet over jou, het is iemand die je nauwelijks kent! Maar mijn lichaam was er niet op voorbereid en reageerde ogenblikkelijk. Stress schoot als een bliksemflits door het lijf. Mijn onderrug verstijfde en die nacht lag ik urenlang te draaien in mijn bed.
De volgende ochtend stond ik kokhalzend in het gras naast de mooie parkeerplaats onder de kastanjes. Ik kwam net weer een beetje overeind, toen er een man aan kwam lopen. “De grindweg hier is openbaar, maar de parkeerplaats niet, het is privéterrein. Je kan hier niet blijven staan, mijn buren doen er moeilijk over. Als ze straks thuiskomen krijg je ongetwijfeld problemen.” Ja, hij bracht het vriendelijk en vond het rot om me weg te sturen terwijl ik ziek was, maar wilde toch het liefst dat ik weg ging. “Prima hoor,” zei ik “Dank u voor het waarschuwen.” Dus sjouwde ik mijn fiets weer naar binnen en trok mijn hele hachje weer terug door het privébos naar de openbare weg. Daar vond ik al snel een brede berm. Ik besloot niet verder te zoeken, parkeerde mijn wandelhuis, en dook meteen mijn bed in.

Ik heb een hele nacht en twee dagen in bed gelegen en nu is het avond. Mijn huisje staat scheef als een oud wijf. De berm die ik vond loopt lichtelijk schuin af naar de sloot. Aan één kant is de grond keihard. De weg is zo smal, dat er regelmatig auto’s noodgedwongen over het gras heen rijden, wanneer ze elkaar passeren. Verderop, richting de sloot, is de grond heerlijk zacht en los en ik zag een paar molshopen. Zolang de mollen mijn huisje niet nog schever graven, is dit geen slechte plek om te staan. Ik sta niemand in de weg en het is geen privéterrein. De auto’s en landbouwgevaartes die af en toe voorbij zoeven neem ik maar even voor lief.
Achter de dikke rietkraag hoor ik geluiden van jonge meerkoeten. Af en toe klinkt er de schelle kreet van een volwassen koet en geplons, alsof ze een ander wegjagen. Het geluid van water klinkt me als muziek in de oren. Ik krijg zo’n zin in zwemmen, om het zieke zweet van me af te spoelen!
Ik word aangetrokken door de zeedijk, die ik in de verte zie liggen. De zeedijk is de horizon en daarachter is het grote water. In de avondschemering loop ik het pad af. Ik weet dat ik het water niet kan bereiken vanaf dit punt, maar toch trekt het me aan. De akker ernaast is ingezaaid met rucola, de blaadjes zijn al tien centimeter hoog. De weg eindigt midden in het land. De Waddenzee lijkt nog heel ver weg te zijn. Ik hoor niks en ik ruik niks. In de verte zie ik grote blokkendozen, het zijn de contouren van de haven van Harlingen. Harlingen, de bedoeling is dat ik daarheen ga. Maar op dit moment ben ik niet overtuigd. Ik voel me moe en somber. Ik twijfel aan het reizend bestaan dat ik koos om dit verhaal te schrijven. Waar zijn al die vriendelijke mensen nou gebleven?
Die avond slaap ik niet direct in. De tientallen muggen zijn onuitstaanbaar. Ik pleeg diverse moorden, voor ik rust vind en uiteindelijk inslaap. Maar het is een goede slaap, waar ik echt van uitrust. En daardoor word ik wakker met een helder idee. Ik ga mensen opzoeken. Er is een geitenboerderij hier vlakbij en daar ga ik heen. Ik strek mijn rug en haal diep adem. De ochtendlucht is nog fris en de lage mist boven het land heeft zich pas net opgelost in de warme zon. Het is heerlijk om mijn benen te strekken. Ik heb de tas met lege flessen bij me om te vullen met water en geitenmelk en in de andere hand houd ik de kaart van Friesland vast. Ze kunnen me vast verder helpen, hoe dan ook.

Het is de biologisch dynamische boerderij van Sander en Marjolein. “Gerbrandastate, landbouw en zorg”, staat er op het bord. Er is een bloemrijk grasveld op te zien, met een grote menigte geiten erachter. In de verte is een breed gebouw met een dak dat geen nok heeft maar in plaats daarvan een lichte ronding maakt. Als ik het pad op loop zie ik hetzelfde beeld in werkelijkheid. Alleen de geiten zie ik niet. Wel word ik verrast door een groot en vriendelijk erf met bloemen, een glooiende weide, bessenstruiken en fruitbomen. Ik zie kippen scharrelen in de boomgaard en langs het pad is een man onverstoorbaar grote blokken hout aan het doorzagen met een handzaag.

 

De oprit is lang en aan de rechterkant omzoomd met oude hoge ratelpopulieren die ruisen in de constante bries van het Friese noorderland. Erachter zie ik een wei met twee ezels. Middenin de wei staan een paar fruitbomen. Een goede plek voor de dieren, die eigenlijk uit zuidelijke streken komen en in koude streken eerder ziek worden. De wei ligt beschut en is aan alle kanten omzoomd door bomen en struiken. Twee witte populieren strekken hun takken ver over de zonnige weide uit. Ik zie gladde lichtgrijze stammen van hoge esdoorns. Nu ik goed kijk, bespeur ik ook verschillende essen. Ik houd van hun fijne geveerde blad, waar toch zoveel licht tussendoor schijnt. Ertussenin staan overal iepenstruiken, die de beschutte bomenhaag compleet maken. Aan de noordkant zijn op één plek geen struiken. Daar is een kleine houtwal gemaakt, het zorgt ervoor dat de binnenwei mooi is afgeschermd tegen gure wind. Ik geniet van de zorg die er besteed is aan deze plek en hoe alles wat hier groeit zijn plek gevonden heeft. Ik geniet van de oude bomen, die er nog altijd staan. Ik kijk nog eens naar de twee ezels. Tevreden staan ze te kauwen en kijken maar heel even op, wanneer ze me zien.

 

Ik loop verder langs de hoge lindes, ze staan al tientallen jaren als slank opgesnoeide wachters langs de oprijlaan. Aan het einde van het lange pad is een erf met een geitenstal. Een vrouw is bezig hooi over het hek te gooien en vele geitenkoppen kijken haar acties vol verwachting tegemoet. Ik vraag aan de vrouw of ik hier mijn waterflessen kan vullen. Dat kan zegt ze, en ze wijst me de kraan. Terwijl ik erheen loop, word ik opgehouden door een man, die zich voorstelt met de naam Simon. Hij biedt me thee aan, het is net pauze. De ontvangst is allerhartelijkst. En uiteindelijk komt de boer zelf aanlopen. Sander is een man van indrukwekkende lengte en een rustige optimistische uitstraling. ”Je mag hier best een paar dagen op de kopwei staan hoor, je staat daar lekker rustig in de schaduw. Je mag hier ook douchen en als je de wasmachine nodig hebt vind ik het prima. De melk krijg je van me.” Ik slaak een verheugde kreet. Iedereen lacht zachtjes. Opnieuw bedenk ik bij mezelf, zie je wel, je hoeft het alleen maar te vragen. Als ze je niet zien, dan kunnen ze je ook niet helpen. Mensen vinden het zo leuk om te geven en de ander te zien stralen van dankbaarheid!
Dan weet ik het weer, het is goed dat ik op reis ben. Juist daarom, om dit mee te maken, het niet allemaal zelf te doen, maar te ervaren wat het is, om hulp vragen en daar verheugd over te zijn. Mijn vertrouwen groeit, als de kruin van een diep gewortelde boom, die zijn takken open naar de hemel strekt.

.

 

Contact met de wereld

Luister hier naar het gesproken verhaal van 11 minuten.

.

.

 

Ik kijk uit het raam naar de uitgestrekte vlakte. Daar heb ik alle tijd voor, want mijn telefoon doet het niet en internet ook niet. Ik wacht op mijn nieuwe Simkaart. Daarom blijf ik staan waar ik sta, want hij wordt bezorgd bij Hiske. Hiske woont zes kilometer verderop. Ze weet dat ik hier zit. Zij zal hem naar me toe brengen zodra ze hem ontvangt. Dus blijf ik staan. Hoe lang nu al? Vijf dagen tel ik.
Het uitzicht is magnefiek, ik zie de ene na de andere indrukwekkende wolkenlucht en het verandert continue. Hier vind je grootschalige akkerbouw, maar ook de langste weg van Nederland, de Bildtdijk. Daar kijk ik op uit. De rij dijkhuisjes gaat wel meer dan veertien kilometer door. Het hoogste nummer is om en nabij de 1200. Er zijn verschillende dorpen en buurtschappen langs de dijk.

Ik sta langs een landweg, gemaakt van betonplaten. Als ik de betonweg verder afrijd, kom ik vlak langs het bord “Westhoek.” Vanuit mijn raam kan ik het nog net lezen. Langs de weg zijn bietenplaatsen gemaakt, voor de boeren. Die zie je hier overal. Maar het is nog geen tijd voor de bieten. Voor zolang het duurt zijn het ideale plekken om even je Wandelhuisje te stallen. Er is niemand die daar moeilijk over doet.
Ik sta naast drie weides. In twee kleintjes staan de paarden. Gisteren stonden ze in de grote wei, maar de grote wei is vandaag bezet. Er staat een partytent in. Dit weekend is de jaarlijkse barbeque van de buurt. Er hollen jongetjes en meisjes op het gras. De hele dag hoor ik vrolijke kinderstemmen, want de stille betonweg is ideaal om als racebaan te gebruiken. Ik zie een skelter, een driewieler en een fietsje vermomd als brommer met een echte uitlaat die ratelt. Meisjes met blonde lange haren, kleine stoere jongetjes die headbangend doortrappen en weer omkeren. Ik sta buiten. “Ik heb al wat lekkers op!” roept het meisje op de skelter, als ze ziet dat ik groenten snij. “Het was eh.. het was… een broodje gehakt!”.

De volgende ochtend regent het langdurig. Maar dan breekt als bij toverslag de zon door en de rest van de dag is de lucht boven ons hoofd egaal blauw. Steeds meer kinderen weten mij te vinden, hartstikke leuk als dat bovendeurtje opengaat en er is een hoofd dat wat terug zegt. Als ik er drie tegelijk naar mijn deur zie staren kan ik twee dingen doen. Een poppenkastvoorstelling geven of weggaan. Ik besluit het laatste. Maar hoe moet dat dan met mijn Simkaart? Ik sta buiten voor mijn huis te denken wat ik zal doen. Zal ik naar Hiske om te melden dat ik gewoon door trek en dat ze me dan maar moet opzoeken? Tja…

Precies op dat moment stopt er een auto. Er stapt een man uit. Ik kijk er niet van op dat er mensen stoppen om te weten wat het allemaal voorstelt wat ik heb neergezet. Maar dit komt precies op tijd. Na een korte kennismaking biedt hij me aan me naar Hiske te brengen. We gooien mijn fiets achterin en al gauw gaat het gesprek over muziek. Ik vertel dat ik zing, en fluit en wat piano speel. “Begeleid je wel eens liederen van Schubert?” vraagt hij. “Nee,” zeg ik. Ik houd mijn mond maar. Graag had ik veel meer gedaan in de muziek, maar het lag niet op mijn pad. Maar wel op het zijne! Hij is pianist en hij is helemaal weg van de cellospeelster Jaqueline Du Pré. Ik luister vol aandacht naar de warmte in zijn stem, wanneer hij over haar praat. Hij blijft maar over haar vertellen, over haar magische muziek, hoe ze MS kreeg, haar korte leven, over films van haar. De namen van de makers is hij vergeten. “Ik word oud,” zegt hij. Wanneer we voor het huis van Hiske aankomen, blijf ik nog een kwartier in de auto zitten, zodat hij het verhaal af kan maken. Bij vertrek geeft hij zijn telefoonnummer. Als ik ook helemaal weg ben van Jaqueline Dupré, dan vindt hij het leuk als ik hem bel.

Hiske is thuis. Ze heeft zelfgebakken broodjes en het is lunchtijd. Ik schuif aan. Ik vertel haar over mijn koerswijziging, niet door Groningen langs de kust, maar terug en dan landinwaarts. In de eerste plaats omdat ik hoofdpijn krijg van elke dag urenlang in de wind lopen en tegelijkertijd al die gesprekken voeren. En ik zie ertegenop straks wéér een winter in dit kale land door te brengen. “Ach wat zonde!” reageert ze vurig “Ik vond het zo’n mooi plan, de Groningse kust is prachtig, waarom ga je niet de uitdaging aan?”
“Ik zit hier nu een jaar. Ik mag de Friezen graag, maar die wind, daar heb ik schoon genoeg van,” zeg ik vastbesloten “En in Groningen zal het aan de kust niet veel anders zijn.”
Friezen die zeggen dat zij de wind nooit zat zijn, die wonen wèl in grote stenen huizen die nooit wiebelen. En ze hebben een auto om mee naar de stad te gaan. Fietsen in de wind, dat doen ze als ze er zin in hebben, niet omdat het moet omdat de voorraad op is, of omdat je nou eenmaal tien pianolessen hebt besproken op een vaste tijd. Het is al gauw twee uur heen en twee uur terug. En als je pech hebt is alles nat van de regen en je huis is te klein om al die natte dingen steeds maar te drogen te hangen. Ga eerst maar eens een jaar in mijn huisje wonen, midden in de open vlakte. Daarna spreken we elkaar wel weer. Dat gaat allemaal in een flits door me heen. Maar daarover heb ik het niet met Hiske. Er is iets wat veel belangrijker is.
“Mijn uitdaging is een andere,” zeg ik “Ik koos voor de meest rustige route omdat ik bang was, bang voor de drukte midden in het land,” Hiske luistert stil en aandachtig naar me. “Maar nu heb ik me bedacht. Op mijn huisjes staat: Kleurrijk wandelprotest tegen de rotgang der dingen. Mijn uitdaging is juist het drukke midden op te zoeken, daar kan ik mijn protest duidelijk maken. Daarom keer ik om. Maar ik vind het wel reuze dat ik helemaal in Zwarte Haan ben geweest, het Finisterra van het Noorden.” Hiske begrijpt het onmiddellijk, ze knikt stil. Het is de eerste keer dat ik het hardop zeg. Het nieuwe plan is leven ingeblazen. Even later lopen we samen naar de brievenbus. En, boven verwachting, de Simkaart zit er in! Ik ben precies op het juiste moment gekomen, met dank aan de pianoman.

Soms is het leven net als surfen. Als je precies op tijd klaar staat, dan kan je zo mee.

.

 

.

Zwarte Haan aan Zee, (een lange podcast extra)

.

 

Deze week ben ik in Zwarte Haan. Het is een gehucht dat vanwege zijn ligging heel bekend is. Ik sprak verschillende bewoners en onderzocht de verhalen die er leven. In mijn podcasts kan ik meer vertellen dan binnen de korte tekst van een blog.

Morgen eindigt mijn internetbundel en ik heb mijn nieuwe simkaart niet ontvangen met onbeperkt internet. Ik moet nog uitvinden waar ik WiFi kan vinden hier aan het einde van de wereld.

Ik hoop dat het lukt om zoals gewoonlijk woensdag mijn blog te publiceren, maar in elk geval krijgen jullie vandaag deze lange podcast cadeau, om alvast te beluisteren. Veel plezier!

.

 

 

Lopen is kijken, kijken is lopen

 

.

.

.Luister hier naar de podcast, en kijk nog even naar de foto’s hieronder voor het beeld erbij.

.

Ik loop met mijn huisje door Menaldum. Het blijkt een klein dorp vol nieuwsgierige mensen. Ik stuur mijn huisje strak aan de stoeprand, zodat er op de weg nog ruimte zat over is. Het is niet druk, want het is zondag en zomervakantie. De mensen zijn rustig en ontspannen. Het is sowieso al rustiger in een dorp, maar nu nog meer.

Ik kijk opzij. Op het fietspad wandelt een vrouw met een rollator. Ze gaat nog harder dan ik. Omdat ze vol bewondering naar me staart houd ik stil, loop naar haar toe en begin een praatje. Ze vertelt over een optocht met een nagemaakte zigeunerwagen, vlak na de oorlog. Daar moet ze nu aan denken. “Maar die was lang niet zo mooi als die van jou!” Ik knik, “”Nee, dat zal wel niet. Ik heb er lang aan gewerkt,” zeg ik. “Heb je hem zèlf gemaakt?” Ik begin gewend te raken aan die reactie van ongeloof. “Maar je heb toch wel hulp gehad?” vraagt ze. Ik schud van nee. “Ik was alleen op die camping en het is mijn eigen ontwerp en bouwsel. In het weekend kwam mijn vriend, maar vooral om samen te ontspannen.”
Ik heb het verhaal vaak verteld en zal het ook nog vaak vertellen. De mensen hebben er allemaal andere associaties bij, en iedereen heeft zijn eigen vragen en verhalen. Even verderop ontmoet ik een oude schipper met een Rijnpatent. Nu vaart hij niet meer. Hij is één van de mensen die er helemaal niet van op kijkt, dat ik in mijn eentje aan het trekken ben. Achter hem staat zijn vrouw mee te luisteren.

.

.

Wanneer ik Menaldum uit loop, ben ik ook wel weer blij met de stilte. Ik kijk naar de oude boerderij aan de rand van het dorp en naar de straatstenen onder mijn voeten. In de naden ervan ligt tarwe. Verderop vliegt een grote groep mussen op, ze duiken kwetterend in een bosje. Hier is het land niet vlak, maar glooiend. Dit moet kweldergebied zijn geweest van de oude Middelsee. De bewegingen van de zee hebben zand het land opgestuwd en zo zijn de golven in het landschap gekomen. Het heeft iets van Limburg. De middagzon schijnt warm op een bollend veld met rijpe tarwe, en ernaast staan bloemkolen en rode kolen om het pallet aan kleuren compleet te maken. Het is losse zandgrond, terwijl verder naar het noorden, in de It Bildt weer alles klei is. Ik zie de sporen van de stortbui van een paar dagen geleden, sporen van waterstromen in het zand. Naast de weg staat een houten huisje met het opschrift: “Bloemkolen te koop 1 Euro.” Dat doe ik. Er ligt nog precies eentje in, en de kist ligt vol grote bladeren. Ik pak de bladeren en vouw mijn kool er helemaal in. Ik stop het in de groentetas, die aan een haak onder de markies hangt, naast de pan met afwaswater, die aan de treeplank is vastgebonden.
Als ik de kool heb opgeborgen, zie ik aan de andere kant van de weg een veld met aardappelstaken. Er is net gerooid. Naast de oprit van de boerderij staat een bord dat ik hier ook mijn aardappels kan halen. Glimlachend kuier ik weer verder, de bocht om, een bosje langs. Vlak naast me, in de brede sloot, zwemmen twee zwanen. Ze trekken zich niks van me aan en glijden statig door het water, dwars door het eendekroos laten ze een glinsterend spoor achter.
Plotseling wordt ik ingehaald door twee mensen. Het zijn de schipper en zijn vrouw. “Wij gaan een stukje fietsen. En nu we je toch weer zien, hebben we twee gekookte eitjes voor je meegenomen, van onze eigen kippen,” zegt zij. Ik bedank ze hartelijk en leg de eitjes in mijn fruitschaal.

.

.

Ik loop langzaam, als in een processie. Paarden en koeien staren naar me, twijfelend tussen angst en nieuwsgierigheid. Ze draven heen en weer op het veld, dan weer weg, dan weer naderend. Het gras waarin ze lopen heeft verschillende kleuren en er zitten ruige pollen in. Verderop is weer een sloot met riet en erachter de blauwgrijze kleur van een veld uien, omzoomd door kamille. Ik vergeet de tijd. Lopen is kijken, en kijken is lopen.

.

 

.

 

.